Altı Düşünce Şapkası

ALTI DÜŞÜNCE ŞAPKASI YÖNTEMİ NEDİR?

Belli bir konuyu görüşmek, bir problemi çözmek yada bir konuda karara varmanın gerektiği toplantılarda, toplantıya katılanlar genellikle daldan dala atlamakta, herkes konuya farklı açıdan yaklaşmaktadır. Bu da çok fazla zaman kaybına ve sonuçların ortaya çıkmasında güçlüklere neden olur. Altı Düşünce Şapkası Yöntemi, düşünce ve önerilerin belirli bir düzen içinde sunulması ve sistematikleştirilmesi için kullanılan bir yöntemdir. “Şapkalar” düşüncelerin ayrıştırılması için kullanılan bir semboldür. Şapkaların rengi değiştikçe, rengin simgelediği düşüncelerin belirli bir düzen içinde sırasıyla aktarılması beklenir.

ALTI DÜŞÜNCE ŞAPKASI YÖNTEMİ NASIL UYGULANIR?

Katılımcılara üzerinde görüşme yapacakları konu verilir. Tüm katılımcıların konuya yaklaşırken aynı şapkayı giymeleri yani konuya aynı şekilde yaklaşmaları istenir. Şapkaların renkleri aşağıda verilen düşünme yaklaşımlarını simgelemektedir.

BEYAZ ŞAPKA:

Net bilgileri içerir (Tarafsız Şapka)

Görüşülen konu ile ilgili net bilgiler, sayılar, araştırmalar, kanıtlanmış veriler ortaya konur.

Hangi bilgilere sahibiz?

Hangi bilgiler eksik?

İhtiyacımız olan bilgiyi nasıl elde ederiz?

KIRMIZI ŞAPKA:

Duygular bu şapkada hesaba katılır. (Duygusal, Kişisel Şapka)

Görüşülen konu ile ilgili olarak, kişilere hiçbir dayanağı olmadan hislerini söyleme şansı verilir.

Bu olay, durum, öneri, sorun vb. hakkında neler hissediyorum?

SİYAH ŞAPKA:

Tehlikelerle alakalı olan şapkadır. (Kötümser şapka, tedbir şapkası)

Konunun riskleri, gelecekte doğurabileceği problemler, eleştiriler ortaya çıkarılır.

Bu önerinin bize zararları neler olabilir?

SARI ŞAPKA:

Avantajların ortaya konduğu şapkadır.(İyimser şapka,yararlar şapkası)

O işin avantajları ortaya konulur. Getirileri gözönüne alınır.

Bu olayın bize sağlayacağı çıkarlar(yararlar) neler olabilir?

YEŞİL ŞAPKA:

Yaratıcılıkla ilgili şapkadır. (Yenilikçi, üretken, alternatifler şapkası)

Konu ile ilgili alternatifler nelerdir?

Yaratıcılık ön planda tutulur ve toplantıya katılanların yaratıcı olmaları teşvik edilir.

Önemli olan fikrin saçma olup olmadığı değil; orijinal, yeni, üretken olmasıdır.

Bu konudaki değişik önerilerimiz neler olabilir?

MAVİ ŞAPKA:

Sonuçların ortaya konduğu şapkadır. (Serinkanlı durum analizi, kontrol Şapkası.)

Düşünce sistemleştirilir. Toplantının sonuçları ortaya çıkarılır ve özetlenir.

Ne oldu? (geçmiş)

Ne oluyor? (şimdi)

Sonra neler olmalı? (gelecek)

Katılımcılar şapkaların tümünü belirli bir düzen içerisinde takarak düşünce ve önerilerini sırayla aktarırlar ve böylece toplantı hedefe ulaşır.