Elektrik Çarpmasının İnsan Üzerindeki Etkileri

Elektriğin vücuda etkisi, akımın miktarına ve elektrik akımına maruz kalınan sürenin uzunluğuna bağlıdır. Çok yüksek akıma kapılan bir insan çok kısa süre hayatta kalabilir.

Vücuttan geçen elektriğin izlediği yol da büyük önem arz etmektedir!!!

Örneğin; Kalpten ya da beyinden geçen akım, parmaklardan geçen akımdan daha fazla ayatı tehdit eder. 100 wattlık ampulü yakmak için yaklaşık 10000 mAr (1 amp) akım gerekir. Burada bu akımın sadece bir kısmının etkilerinin olmasını bekleyebilirsiniz.

Amperaj(amper gücü) öldürür ya da yaralar fakat vücudun içine doğru akımı iten gerilim de çok önemlidir!!!

Elektrik çarpmasına maruz kalan kişide bir kas spazmı ortaya çıkabilir ve devrenin enerjisi kesilene kadar ya da bu kişi devreyle teması kesilene kadar devreye kilitlenebilir.

Göreceli olarak evlerde ve iş yerlerinde uzun süreli düşük gerilimli elektrik çarpmasına maruz kalmak ölümlü kazalara neden olmaktadır.

Elektrik çarpması sonucunda insan vücudundan geçen akımın etki süresinin önemi çok büyüktür. Ancak insandan insana büyük farklar tespit edilmiştir. Kalp üzerinden 0,3s’den daha uzun süre 80 mA mertebesinde akım geçerse kalp adalelerinin kasılması ve tehlikeli fibrilasyon başlar ve olay çoğu zaman ölümle sonuçlanır. Kalbin normal çalışma periyodu 750 ms’dir. Eğer akımın kalp üzerinde etki süresi 200 ms mertebesinde ise, bunun zararı yoktur. 750 ms’den daha uzun süre etki eden akımlar özellikle tehlikelidir. 

Çok yüksek gerilimlerde akıma kapılan kişi genellikle hızlı bir şekilde püskürtülür. Bu kalp yetmezliği gibi iç hasarlara neden olduğu gibi, akımın vücutta girip çıktığı yerlerde çok kötü yüzey yanıklarına da sebep olur.

Elektrik çarpmasının etkileri

Elektrik Neden ve Ne Zaman Çarpar?

“DİKKAT! YÜKSEK VOLTAJ” Sıkça görülen bir uyarıdır, fakat yanıltıcıdır. Elektrik enerji de dahil olmak üzere tüm enerji çeşitleri tehlikeli olabilir. Fakat zarar veren sadece gerilim değildir. Gerçekte zararlı olabilecek elektriksel enerji, elektrik akımından kaynaklanır. Yani aslında bize zarar veren elektrik akımıdır.

Peki, akıllara hemen “Neden bu uyarı Yüksek Voltaj şeklinde yapılmıştır?” sorusu geliyor.

Bunun cevabı basit: Elektrik gücün üretim ve dağıtımından dolayı, gerilimi belirlemek akımdan daha kolaydır. Yani işaretler ölçümü kolay olan konusunda uyarmaktadır. Bu yüzden uyarı tabelalarında “Yüksek Voltaj” ifadesi yer alır. 

ELEKTRİK İNSANI NEDEN ÇARPAR?

Elektriğin bir canlıya zarar vermesi için elektrik akımının bu canlı üzerinden geçmesi ve devreyi tamamlaması gerekir. Elektriğin vücudumuzdan akmasının sebebi hücre sıvıları, başta tuz olmak üzere çözülmüş iyonlar vardır. Bunlar çok iyi iletkendirler ve vücudumuzdaki elektrik akımının akmasına neden olur. Elektrik akımının seviyesine ve süresine bağlı olarak da insanda meydana gelebilecek zararlar değişir. Akım şiddetlerine bağlı olarak insanda meydana gelen fizyolojik tepkiler aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.

Fizyolojik Tepki	Akım
Kabaca hissedilebilir	3 - 5 mA
Aşırı acı	35 – 50 mA
Kas felci	50 - 70 mA
Kalp durması	500 mA

Bu tablodaki bilgiler yaklaşık sonuçlardır. Sizde takdir edersiniz ki, sağlıklı bir insan üzerinden bu bilgileri elde etmek doğru değildir.