Yanıklar
Yanık: Doğrudan ateş ya da yüksek ısı veren fiziksel ve kimyasal etkiler sonucu deri bütünlüğünün bozulmasına denir.
Yanık cilt, açık yara gibi değerlendirilmelidir.
Vücut bu kısımdan su kaybeder ve açık yara gibi mikroplanmaya açıktır.
Toplam vücut yüzeyinin %20'sinden fazlasını etkileyen yanıklar yaşamsal tehlike doğurur.
Yanıklar, ortaya çıkan tahribata göre derecelendirilir.
Yanıklar; derinliğe ve genişliğe göre sınıflandırılır:
Derinliğe Göre;
1. Derece Yanıklar
En çok güneşte fazla kalma nedeniyle olur.
Cildin kızarması ve şiddetli ağrı ile tanınır.
Kendiliğinden iyileşip, cilt normal görünümünü alabilir.
2. Derece Yanıklar
Kızarıklığa ek olarak bül denilen su dolu keseciklerin görünmesi ile tanınır.
En sık sıcak sıvılar ile olur. Ağrılı ve ciddi yanıklardır.
Su keselerini patlatmak sakıncalıdır.
Doğru bakım yapılmaz ise iz kalır. Mikrop üremesine açıktır.
3. Derece Yanıklar
Cilt ve cilt altı dokularını etkiler.
Cilt, kuru deriye benzeyebilir, siyah, kahverengi veya beyaz olabilir.
Yanık yeri hissiz, çevresi ağrılıdır.
Hayati tehlike yaratacak sıvı kayıpları ve iltihaplanmalar oluşur.
Cilt soyulabileceğinden elbiseler kesilerek çıkartılır.
Genişliğe Göre;
Yanığın genişliği, dokuzlar kuralı ile hesaplanır. Vücut kısımları %9’luk bölümlere ayrılmıştır.
Örneğin baş, kollardan biri, üst bacak, alt bacak %9’luk bölümleri oluşturur.
Bunun önemi vücudun ne kadar kısmının yandığı ve tedavinin buna göre planlanabilmesidir.
Yanığın Şiddetini Belirleyen Nedenler
Derinlik,
Genişlik,
Kritik bölgelerin yanması (el, ayak, yüz),
Kişinin yaşı (çok genç veya çok yaşlı olması)
Genel sağlık durumu.
ŞİDDETLİ YANIKLAR
Geniş ve derin yanıklar. Yanıkla birlikte kırık ve solunum güçlüğü de olabilir.
ORTA ŞİDDETLİ YANIKLAR
Vücut düzeyinin %2-10’unu kapsayan 3. Derece yanıklar, çocuklarda 1. Derece yanıklar.
HAFİF YANIKLAR
Vücudun %2’sini kapsayan 3. Derece yanıklar, %15’inden azını kapsayan 2. Derece yanıklar
Yanıkta İlkyardımın Amacı
Yanmayı sona erdirip, daha fazla yaralanmayı önlemek.
Enfeksiyonu ve şoku engellemek.
Acıyı hafifletmek
İlk Yardım:
İçi su dolu kabarcıkları patlatma, yanık deri parçalarını çıkarma.
Yanık kol - bacaklardaysa, şişmeyi önlemek için yükseğe kaldır
Yaralının bilinci yerinde değilse hava yolunu açık tut.
Yanık
İlk Yardım:
Yanık bölgesini 10 dakika kadar soğuk suya tut.
Yaralıda yüzük, bilezik, saat, künye varsa çıkar.
Yanık bölge üzerini ıslak, temiz bir bezle ört.
Bu nitelikte malzeme yoksa açık bırak.
Bilinç açık ise ağızdan sulu gıdalar ve su ver. Şoka karşı uygun pozisyonda tut.
İkinci ve üçüncü derece yanıklar varsa kişiyi naklet.
Yanık
 |
 |
Elbisesi tutuşan kişi yere yatıp kendi etrafında dönmelidir
Ağız ve Gırtlak Yanıkları
Kaynar bir maddenin içilmesi, kimyasal bir madde veya kızgın havanın solunması sonucu meydana gelir.
Hızla şişen dokuların, nefes borusunu tıkaması sonucu boğulma olabilir.
İLKYARDIM:
Hastanın boynundaki sıkı giysi ve takıları çıkarın.
Bilinci yerindeyse aralıklarla soğuk su verin.
Hava yolunu açık tutun.,
Kimyasal Yanıklar
Ciltle temas eden kuvvetli kimyasal maddelerle oluşur; içeride de ciddi zararlara yol açar.
Gözde ağrı, sıvı, ışığa hassasiyet, kızarıklık ve sulanma görülür.
İLKYARDIM:
Kimyasal maddeyi ortadan kaldırın.
Toz kimyasal madde bir fırça veya kuru bezle temizlenir.
Etkilenen yeri suyla (en az 10 dk süreyle) yıkayın.
Kuru ve temiz bir bezle yanığın üzerini örtün.
Maddenin bulaştığı giysileri çıkarın ve hastaneye gönderin.,
Yangından Kurtarma
Yangında önce kurtarma, sonra söndürme işlemi yapılır.
Kişinin Isı ve dumandan daha fazla etkilenmemesi için kollarının altından kavrayıp, yerde sürüyerek dışarı çıkarın.
Zaman kaybetmeden itfaiyeye haber verin.
Kazazedeyi yere yatırarak alevlerin yukarı yayılmasını önleyin.
Kazazedenin üzerine su dökün veya palto, battaniye vb. ile sararak, yanan yerin havayla temasını kesin.
Eğer yalnızken yanma tehlikesiyle karşılaşırsanız, yerde yuvarlanarak alevleri söndürün.
Duman ve ısıdan korunmak için yere eğilerek ya da sürünerek hareket edin.
Yangın bölgesinden uzaklaşırken, asansörü kullanmayın.
Elbiseleri tutuşmuş olan kişinin üstüne elbise, palto, battaniye veya halı örtün. Bu sırada yaralının yüzünü koruyun.
Yanan kişinin koşmasını önleyin. Yuvarlanarak ilerlemesini sağlayın.
DİKKAT!
Yangında, önce yaşam kurtarılmalıdır. Haber verme ve söndürme işlemleri daha sonra yapılır.
Yanan Kişi: Yere yatıp kendi etrafında dönmelidir
Ev Yangınları Güvenlik Rehberi
Duman Algılayıcıları
Algılayıcılar, yangın dumanlarının belli bir düzeye ulaştığında bize haber veren elektronik sistemlerdir.
Bu sistemler;
Evde yangın tehlikesi olacak her yere takılmalıdır.
Elektrik kesildiğinde de otomatik dolan akü ya da pil ile de çalışabilmelidir. Aküler ayda bir kez kontrol edilmelidir.
Yangın Söndürücüleri
Ev halkı yangın söndürücülerin kullanımı konusunda yeterli eğitimi almalıdır.
Özellikle mutfaklarda Evde yangın tehlikesi olan her yerde, yeteri kadar ve uygun yangın söndürücü bulunmalıdır.
Elektrik, yağ ve mobilya yangılarına uygun söndürücüler seçilmelidir.
Yanıcı ve Yakıcılar
Kibrit, çakmak ve mum gibi yanıcılar çocuklardan uzak tutulmalıdır.
Yatak odasında sigara içilmemelidir. Sigara atıkları dökülmeden söndürülmelidir.
Mutfakta ve mutfak araçlarında yağların birikmesi önlenmelidir.
Yemek pişirme alanı yakınında havlu, temizlik bezi ve perde bulunmamalıdır.
Yangından Korunma Planı
Yangından kaçış yolları (iki adet) önceden belirtilmelidir.
Aile bireyleri, yangından kaçış planı üzerine eğitilmelidir.
Kaçış planında çocuklara ve yaşlılara mutlaka yer verilmelidir.
Gerekli telefon numaraları kolay görülebilir bir yere asılmalıdır.
Elektrik sisteminde güvenlik önlemleri alınmalıdır.
Tüm elektrikli ev araçları su kaynaklarından uzak tutulmalıdır.
Zedelenmiş kablolar değiştirilmelidir.
Çocuklu evlerde elektrik prizleri korumalı olmalıdır.
Ev halkı elektrik şoklarına karşı eğitilmelidir.
Televizyon Yangınlarını Önleme
TV dolaplarının havalandırma boşluklarına, havalandırmayı kesecek gazete, örtü gibi malzemeler bırakılmamalıdır.
Üzerine mum, elektrik lambası gibi araçlar konulmamalıdır.
İçinde vazo gibi sıvı bulunan süs eşyalarının bir kaza anında dökülmesi kısa devreye neden olur ve yangın çıkarabilir.
Perde önüne yerleştirilmemelidir.
Uzun süre kullanılmayan TV'lerin elektrik kabloları ve anten bağlantıları kesilmelidir.
TV'den duman çıkıyor ya da tüpü patlamış ise ne yapmalı?
Hemen elektrik fişini çekin.
Hala duman çıkıyor ise yangın söndürücü ya da su kullanın. İtfaiyeye haber verin.
Evet/Hayır Testi
Evet sayınız ne kadar çoksa yangın riski o kadar az demektir (E: Evet, H:Hayır)
Odun Sobaları
Soba, üreticinin önerdiği yere konmuştur. E/H
Bacalar sık sık kontrol edilmekte, her kış temizlenmektedir. Sobalar yanmayan bir zemin üzerine oturtulmuş ya da zeminle soba arasına yanmaz bir koruyucu yerleştirilmiştir. E/H
Perde, sandalye vb. tahta, kumaş eşyalar sobadan etkilenmeyecek uzaklıktadır (60 cm) E/H
Sobada uygun yakıt yakılmaktadır. E/H
Küller metal taşıyıcılar aracılığı ile boşaltılmaktadır. E/H
Kerosen Sobalar
Yalnızca evde ısınmak amacı ile üretilen kerosen sobaları kullanılmaktadır. Bu durum sertifikası ile belgelenmiştir. E/H
Soba, hol, kapı gibi ev trafiğinin yoğun olduğu yerlere konulmamıştır. E/H
Sobalar kullanılmadığında oda dışında, çocukların ulaşamayacakları bir yerde depo edilmektedir. E/H
Sobanın yakıt giriş kapağı sıkıca kapalıdır.E/H
Sobanın kullanıldığı yer iyi havalandırılmaktadır. E/H
Doğal Gaz Sobaları
Yalnızca "vented" tipi ısıtıcılar kullanılmaktadır. E/H
“Isıtıcılar dışarda uygun biçimde "vented" edilmektedir. E/H
"Unvented" ısıtıcıların üzerinde uyarı bulunmaktadır. E/H
"Unvented" sobalarda "pilot güvenlik sistemi" bulunmakta, yetersiz temiz hava akımı olduğunda gaz otomatik olarak kesilmektedir. E/H
Üreticinin pilotu ateşleme kuralları uygulanmalıdır. E/H
Pilot açılmadan önce kibrit alevi hazır tutulmaktadır. E/H
Yanıcı malzemeler, özellikle sıvılar sobadan en az 60 cm uzakta durmaktadır. E/H
Taşınabilir Elektrik Sobaları
Kabloları bu işe uygun seçilmiş ve TSE standardındadır. E/H
Geceleyin ve uyurken sobanın elektrik bağlantısı kesilmektedir. E/H
Sobalar yalnızca yerde kullanılmaktadır. E/H
Yanıcı malzemeler ve özellikle sıvılar sobadan en az 60 cm uzakta durmaktadır. E/H
Çamaşır kurutmak amacıyla kullanılmamaktadır. E/H
Mutfak Ocakları
Ocak ve fırın üzerindeki dolaplara yanıcı, alev alıcı sıvı malzeme yerleştirilmemektedir. E/H
Yemek pişirirken kısa kollu ya da kolları düğmeli/lastikli elbise giyilmektedir. E/H
Çocuklar için ilgi çekici süs eşyaları ocak ve fırın yakınında bulunmamaktadır. E/H
Yemek pişirme sırasında ocak terk edilmemektedir. E/H
Sigara, Çakmak, Kibritler
Çocukların uzanamayacağı yerlerde saklanmaktadır. E/H
Çocukları eğlendirmek amacıyla kulanılmamaktadır. E/H
Yanma Tehlikesi Olan Eşyalar
Güvenlik nedeniyle döşemelik kumaşlar yün, termoplastik, fiber ya da vinil türü malzemeden seçilmektedir. E/H
Toplantı ve eğlence gecelerinden sonra koltuk araları sönmemiş sigara izmaritlerine karşı kontrol edilmektedir. E/H
Yatak Odaları
Yatakta asla sigara içilmemektedir. E/H
Isıtıcılar ve kül tablaları yataktan uzakta tutulmaktadır. E/H
Giyim İçin Seçilen Kumaşlar
Fiber katkılı olanlardan seçilmektedir. E/H
Çocukların gece giyimleri için yangına karşı dirençli kumaşlar yeğlenmektedir. E/H
Yanıcı ve Parlayıcı Sıvılar
Cam dışındaki kaplarda, ağzı kapalı, üretici firma istekleri doğrultusunda ve etiketi korunarak saklanmaktadır. E/H
Ateşten, su ısıtıcılarından uzak yerlerde depolanmaktadır. E/H
Çocuklar bu tür sıvılara ulaşamamaktadır. E/H
Duman Dedektörleri
Her odada duman dedektörü vardır. E/H
Dedektörler her ay kontrol edilmekte ve aküleri yılda bir kez değiştirilmektedir. E/H
Akülerin elektrik bağlantıları kesilmemektedir. E/H
Yangın Söndürücüleri
Evde her türlü yangın için taşınabilir yangın söndürücü bulunmaktadır. E/H
Yangın söndürücülerin sayısı ve kapasitesi uygun olarak hesaplanmıştır. E/H
Yangın söndürücülerin kullanımı konusunda ev halkı yeterli eğitimi almıştır. E/H
Kaçış Planı
Evde yangından kaçış planı vardır. E/H
Ev halkına yeterli eğitim verilmiştir. E/H
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder