I. GENEL HÜKÜMLER
Bu prosedür kapsamında yer alan kurallar temel, vazgeçilmez ve minimum nitelikleri taşır.
Açık işletmelerde, “Maden İşletmelerinde alınacak emniyet tedbirleri hakkındaki nizamname, Maden ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük, Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği”yle birlikte aşağıdaki talimat hükümleri uygulanır.
İşletmelerde alınacak işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerine ilişkin iç tüzük maddelerini içeren “AÇIK İŞLETME TALİMATNAMESİ” ocak sorumlusuna teslim edilerek, ocak çalışanlarına okutulacak ve ocağın beli bir yerine asılarak çalışanlar bilgilendirilecektir.
İşletmede görevli tüm çalışanların, işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından ilgili mevzuat hükümlerine, talimatname ve fenni nezaret rapor defterinde açıklanan kurallara, işverenin bunlara uygun vereceği emir ve talimatlara UYMASI GEREKMEKTEDİR.
İşçi sağlığı ve iş güvenliği kuralları tüm çalışanlara tebliğ edilip, öğrenilmeleri sağlanacaktır. İşçilerin hayatı, sağlığı ve ocak için tehlikeli bir durum gören herkes, olanak varsa bunu giderecek önlemleri almalı; olanak yoksa durumu önce işçilere bildirerek tehlikeli bölgeden çekilmelerini sağlamalı ve karşılaşılan zorluklar, eksiklikler ya da hatalar ile ilgili olarak en yakın nezaretçiye veya ustabaşına bildirimde bulunmaktan sorumludur.
Bu talimatta tanımlanan tüm kurallar uyulması ve uygulanması zorunlu nitelik taşır.
Bu talimat kurallarına uymayan ve uygulamayan çalışanlara, personel iç yönetmeliği ve sözleşmelerinde belirtilen yaptırımlar uygulanır.
II. ZİYARETÇİLER
Ocağa gelen tüm ziyaretçilere;
Bu prosedür kapsamında yer alan kurallar temel, vazgeçilmez ve minimum nitelikleri taşır.
Açık işletmelerde, “Maden İşletmelerinde alınacak emniyet tedbirleri hakkındaki nizamname, Maden ve Taş Ocakları İşletmelerinde ve Tünel Yapımında Alınacak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Önlemlerine İlişkin Tüzük, Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği”yle birlikte aşağıdaki talimat hükümleri uygulanır.
İşletmelerde alınacak işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerine ilişkin iç tüzük maddelerini içeren “AÇIK İŞLETME TALİMATNAMESİ” ocak sorumlusuna teslim edilerek, ocak çalışanlarına okutulacak ve ocağın beli bir yerine asılarak çalışanlar bilgilendirilecektir.
İşletmede görevli tüm çalışanların, işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından ilgili mevzuat hükümlerine, talimatname ve fenni nezaret rapor defterinde açıklanan kurallara, işverenin bunlara uygun vereceği emir ve talimatlara UYMASI GEREKMEKTEDİR.
İşçi sağlığı ve iş güvenliği kuralları tüm çalışanlara tebliğ edilip, öğrenilmeleri sağlanacaktır. İşçilerin hayatı, sağlığı ve ocak için tehlikeli bir durum gören herkes, olanak varsa bunu giderecek önlemleri almalı; olanak yoksa durumu önce işçilere bildirerek tehlikeli bölgeden çekilmelerini sağlamalı ve karşılaşılan zorluklar, eksiklikler ya da hatalar ile ilgili olarak en yakın nezaretçiye veya ustabaşına bildirimde bulunmaktan sorumludur.
Bu talimatta tanımlanan tüm kurallar uyulması ve uygulanması zorunlu nitelik taşır.
Bu talimat kurallarına uymayan ve uygulamayan çalışanlara, personel iç yönetmeliği ve sözleşmelerinde belirtilen yaptırımlar uygulanır.
II. ZİYARETÇİLER
Ocağa gelen tüm ziyaretçilere;
-
Baret verilir ve işletme içinde kullanma zorunluluğu olduğu belirtilir.
-
Ocak içine açık alev ve sigara ile girilmeyeceği bilgisi verilir.
-
Ocak alanı içerisinde ancak, Ocak Sorumlusu’nun refakatinde dolaşabileceği bildirilir.
-
Ocak içinde mevcut ikaz ve ihbar işaretlerine uymak zorunda olduğu hatırlatılır.
-
İzin ve eğitim almadan hiç bir makine, donanım, malzeme, sistem, ünite vb,’ne dokunamayacağı, çalışma alanlarına yaklaşamayacağı konusunda ikazda bulunulur.
-
Acil durum tahliye şekilleri ve toplanma noktaları anlatılır ve gösterilir.
III. OCAKLARDA YAPILACAK ÇALIŞMALARDA UYGULANACAK
HUSUSLAR
-
Yetkili şahıslardan gayri kimseler müsaade almadan açık işletme sahalarına ve iş yerlerine giremezler
-
Görevli ve ehliyetli olmayan şahıslar hiçbir surette herhangi bir işe, iş makinesine müdahalede bulunamaz.
-
Yetkisiz ve müsaadesiz olarak yapılan herhangi bir iş veya hareketten, o iş veya hareketi yapan şahıs, en az o işle görevli olanlar kadar sorumludur.
-
Bilumum iş makineleri tayin, edilen yol geçit ve çalışma sahaları dışında hareket ettirilemez ve bulundurulamaz.
-
Hiçbir iş makinesi, personel nakil vasıtası olarak kullanılamaz, kamyonların şoför mahalline ancak görev icabı binilebilir.
-
Tüm çalışanların çalışma esnasında BARET giymeleri zorunludur. Baretsiz çalışılması TEHLİKELİ ve YASAKTIR. Ayrıca çalışma esnasında ocağı ziyaret edecek olan misafirlerin de BARET GİYMESİ ZORUNLUDUR. Sahada en az çalışan işçi sayısı kadar baret bulundurulur.
-
Arızası görülen, normal bakım ve ikmalin yapılması gereken veya çalışma vardiyası biten iş makineleri, tamir bakım veya park yerlerine çekilir. Bu mümkün olmadığı hallerde, dekapaj ve cevher aynaları, basamak ve dekapaj harmanları kenarı ile su toplanması ve basması, taban kabarması ihtimali olan veya heyelan beklenen sahalar gerisinde emin bir yere çekilir veya gerekli emniyet tedbirleri alınır.
-
Arıza veya makinenin çalışması sırasında hissedilen bir gayri tabilik sebebiyle durdurulmuş olan bir iş makinesi, yetkili bir şahsın (mühendis, teknisyen, ustabaşı veya ustasının) müsaadesi olmadan tekrar çalıştırılamaz. Ancak yangın, su baskını veya heyelan gibi ani tehlikeler karşısında makinelerin kurtarılması için operatör ve şoförler müdahale edebilir.
-
Makinelerde mekanik aletlerin hareket halinde bulunan kısımlarına yağlama, muayene, temizlik veya diğer maksatlarla el, ayak ve vücudun herhangi bir kısmı sokulamaz. Kravat, kol yakası, paça veya etek gibi sarkan giyimle yaklaşılamaz.
-
Vardiya aralarında ve her türlü inkıtalarda, iş makinelerinin içerisinde, altında veya yakınında istirahat edilemez.
-
Yakıtla tahrik edilen bilumum motor ve makineler; egzoz gazlarının insan sıhhatine zararlı olabilecek birikmesi muhtemel görünen yerlerde çalıştırıldığı takdirde kapalı yerlerin havalandırılması temin edilir.
-
Açık işletmeyle ilgili tüm işlerde görevli bulunan devamlı nezaretçiler, görevlendirildikleri iş yerleri ve iş makinelerini kontrol etmek ve tehlikeli gördükleri hallerde tehlike ortadan kaldırılıncaya kadar çalışmayı durdurarak gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamakla yükümlüdür.
-
Elle kazı ve yükleme yapılan açık işletmelerde, kademe yüksekliği 3 metreyi, şev sağlam arazide 60 dereceyi, çöküntülü ve ezik arazide kum, çakıl ve dere tortuları olan yerlerde, killi tabakalarda ayrışıma uğramış kalkerlerde, parçalanmış volkanik taş ve tüflerde 45 dereceyi kaygan ve sulu yerlerde 30 dereceyi geçemez.
-
Kazıcı ve doldurucu makinelerin çalıştırıldığı ve derin lağım deliklerinin uygulandığı kademelerin yüksekliği, makine özelliklerine emniyet sınırları dikkate alınarak artırılabilir.
-
Operatör ve şoförler, vardiya başlarında ve herhangi bir sebeple vuku bulan duraklamalardan sonra, muhtemel tehlikelere karşı makinelerinin civarında herhangi bir şahsın veya bir maninin bulunmadığını çalışacakları iş yerlerinde kayma, yuvarlanma, çökme gibi tehlikeli olabilecek bir durum olup-olmadığını, makinelerin arızasız olduğunu kontrol etmekle yükümlüdürler.
-
Operatör ve şoförler, özel talimat ve ehliyetleri icabı gereken kontrolü yapmadan, hava basınçlı iş makinelerinde hava istenilen basınca yükselmeden ve frenlerini kontrol etmeden kornayı basıp 0-15 saniye beklemeden makineyi harekete geçiremezler.
-
Yükleme, boşaltma ve manevra yapılan iş yerlerinde, manevracı, harmancı veya o iş yerinde kumanda vermeye yetkili bir şahıs kumanda işiyle görevli olmadıkça, yükleme, boşaltma ve manevra işleri yapılamaz.
-
Operatörler ve şoförler çalışma esnasında görevli manevracı ve harmancıları iş sahasında göremedikleri takdirde durumu yetkili amirlerine bildirirler.
-
İş makinelerinde tehlike arz edilecek taraftan inilip binilemez.
-
Operatör ve şoförler, çalışma esnasında makinelerinde usulüne uygun olarak oturur veya dururlar.
-
Kepçeli makinelerle yapılan yüklemelerde, kepçenin taşıyıcıların şoför mahalli ve kaportası üzerinden geçirilmesi yasaktır. Kepçelerin manevraları daima kasa gerisinden veya yanlarından yapılır.
-
Taşıma aracı yükleme makinesinin boşaltma ve operatörünün görüş sahasına girip, durmadan yükleme işine başlanmaz.
-
Taşıyıcı aracın şoförü kepçeli makinelerle yükleme yapılırken aracına inip binemez.
-
Yükleme ve manevra sahalarına düşen parçalar, manevracı, harmancı veya diğer bir vazifeli şahıs tarafından o sahada çalışan bütün operatör ve şoförlere bizzat haber vermeden kaldırma işine başlanamaz.
-
İş makineleri çalışılan yerin ve makinenin hususiyetine göre emniyet hudutları dışında bir süratle çalıştırılamaz.
-
Yol müsait de olsa vasıtaların karşılaştığı ve şahısların bulunduğu yerlerde hız azaltılır. Bir yol üzerinde aynı istikamette seyreden ağır taşıtlar birbirini geçemez.
-
Toprak ve cevher kamyonları, Traktör, Greyder, Buldozer ve bilumum hareketli iş makineleri, inişlerde vitesten çıkarılamaz.
-
Direksiyonlu iş makinelerinde direksiyon simidi bağlantılarından tutulamaz. Direksiyon simidi başparmaklar dışta kalmak suretiyle tutulur.
-
Vardiya aralarında ve her türlü duraklamalarda, iş makinelerinin bütün kontrol levyeleri stop durumunda ve frenler sıkılmış vaziyette bulundurulur.
-
Elektrik enerjisiyle çalışan iş makinelerini besleyen elektrik nakilleri mümkün olduğu kadar, çalışma sahası yol kayması, yuvarlanma ve göçme ihtimali olan yerlerden uzak emin yerlere çekilir ve bulundurulur.
-
Çıplak elektrik nakilleri, sağlam zemin üzerinde tehlike oluşturmayacak yükseklikte ve mukavemette dikilen direkler üzerinde usulüne uygun şekilde çekilir.
-
İş makinelerinin elektrik kabloları; kaçak, kısa devre ve çürümeye karşı yere değmeyecek şekilde sehpalar üzerine konulur.
-
Elektrik kabloları, çekilirken veya tutmak istenildiğinde herhangi bir kaçak ihtimaline karşı koruyucu eldiven veya yalıtkan cisimler veya tertibatla tutulur. Çıplak elle tutulmamalıdır.
-
Yoları keserek geçen veya manevra sahalarında bulunan elektrik kabloları altlarında iş makinelerinin serbestçe geçebilecekleri genişlik ve yükseklikte salam sehpalar (Kablo Köprüleri) üzerine kaldırılır.
-
Seyyar kablo köprüleri; putrel, köşebent demiri veya saçlardan devrilmeyecek nitelikte, çapraz veya plaka şeklinde yapılmış tabanlar üzerine monte edilir. Ayrıca tabanlar üzerine taş veya ağır cisimler konulur.
-
Elektrik enerjisiyle çalışan iş makinelerinin operatörleri; makinesini manevra veya yürüyüş yaptırmadan önce yağcı, manevracı lüzumu halinde nezaretçi ve diğer ilgililere haber vermekle yükümlüdür. İş makinesi elektrik kablolarını yerde sürünmesine veya makinenin çekmesine meydan vermeyecek şekilde tedbir alındıktan sonra manevracının vereceği kumandaya göre hareket ettirilir.
-
Ekskavatörlerin veya ekskavatör gibi çalıştırılan yükleyicilerin yürüme, yanaşma ve çalışmasında operatörü sorumludur. Operatör, bir tehlike anında uzun korna çalarak etrafındakileri uyarır.
-
Makinelerin uzak yerlere yürütülmesi ilgili ustabaşı veya ustabaşının nezaretinde yapılır. Ekskavatör gibi bomlu iş makinelerinin bir yerden diğer bir yere nakilleri veya manevralarında, bom’un telefon ve elektrik tellerine dokunmasına meydan verilmez.
-
Damperli kamyonlar, kasaları kalkık vaziyette hareket ettirilemez.
-
Ekskavatörlerin veya ekskavatör gibi çalıştırılan yükleyicilerin çalıştırılacakları yerlerde ayna (kademe ) yüksekliği, ekskavatörlerde bom yüksekliğinden, yükleyicilerde kepçenin azami kalkış yüksekliğinden fazla olamaz. Ayna şevi tehlikesiz duruma getirilmek suretiyle bu yükseklik arttırılabilir.
-
Dekapaj ve cevher aynalarının kazılmasında, ayna tabanına girmek suretiyle üst kısmının büyük bloklar halinde kırılmasına meydan verilmez.
-
İş makinelerinin bomları, ani hareket ve kuvvetlere maruz bırakılmamalıdır.
-
Sallama kepçeli iş makineleri ile çalışırken, makinenin devrilmesine makine ve çevresinde muhtemel tehlikelere karşı makine paletleri veya ayakları dibinden pasa alınmaz ve makineye normalüstü seri hareketler yaptırılmaz.
-
Ekskavatör gibi bomlu iş makinelerinde yük, askıda bekletilmez.
-
Ekskavatör, vinç gibi bomlu iş makinelerinin bom meyli tayin edilen derecelerin altında veya üstünde olamaz. Devamlı işlerde çalışan bu gibi makinelerin om meyilleri ayarlanıp sabit tutulur. Bom ayarını yetkili mühendislerden başkası değiştiremez.
-
Kayma, göçme, yuvarlanma tehlikesi gösteren ayna veya meyilli arazi diplerinde çalışan operatörler, kullandıkları makinelerin cephesini daima tehlikeli taraf çevirmek suretiyle çalışmalıdır.
-
Her şoför trafik kurallarına ve verilen talimatlara göre hareket etmekle yükümlüdür.
-
Gece çalışılan iş yerlerinin, çalışılan kısımları kâfi derecede ışıklandırılır. Farları yanmayan veya tek farı yanan iş makineleri servisten çıkarılır.
-
İş makineleri kapasitelerinden fazla yükle çalıştırılamaz.
-
Her ne suretle olursa olsun, iş makinesini terk etmek isteyen operatör ve şoförler, kepçe ve bıçaklı makinelerde kepçe ve bıçakları yere veya sağlam bir mesnet üzerine indirmeden, bilumum iş makinelerinde kontrol levyelerini stop durumuna getirmeden, frenlerini sıkmadan gerekli emniyet tedbirlerini almadan elektrikli iş makinelerinde jeneratör grupları stop ettirilmeden makinelerinden ayrılamazlar.
-
Operatör ve şoförlerin çalışma anında yemek yemek, başkaları ile konuşmak, şakalaşmak gibi hareketlerde bulunmaları yasaktır.
-
Dekapaj harman sahalarının meyili, mecbur kalınmadıkça düz veya toprak döküm sahası istikametine doğru yapılamaz. Ayrıca harman kenarında şerit şeklinde postadan bir de set bırakılır.
-
Düşme, kayma, çökme veya çekme gibi ihtimali olan tehlikeli yerlerde çalışacak işçiler, emniyet kemeri takmadan veya işyerinin hususiyetine göre gerekli emniyet tedbirlerini almadan çalışamazlar.
-
İş makineleri; genel olarak makinelerin çalışma anındaki ses frekanslarının çok üzerinde uyarıcı ses frekanslı veya kuvvetli ışıklı uyarıcılarla donatılmalıdır.
-
Akaryakıt, yağ, karpit, asetilen, eter, dinamit gibi yanıcı parlayıcı ve patlayıcı maddeler, personel malzeme ve teçhizatın bulunduğu yerlere ve yakınına konulmaz. Tehlikeli olabilecek bu gibi maddeler, tehlike hudutları dışında hususiyetlerine göre tefrik edilmiş emin bir yere, emin bir şekilde konur. Ayrıca herkesin görebileceği bir şekilde “TEHLİKELİ MADDE”, “ATEŞLE YAKLAŞMA” gibi ibareler yazılı ikaz levhaları asılır.
-
İş makineleri üzerindeki sahanlık ve benzeri gezinti sahalarına ve benzeri gezinti sahalarına ve iş yerlerinde etrafa dökülen veya sızan yağlar, yangın veya basıp kayma gibi tehlikelere karşı sık sık temizlenir. Temizlik ve havalandırmaya önem verilir. İş makinelerinde hususiyetlerine göre yangın söndürme cihazları bulunur. Yangın söndürme cihazlarının kullanılması ilgili personele öğretilir.
-
Kazı ya da lağımlarla ayrılarak kademe alanlarının askıya alınması (ters ıskarpa) suretiyle çalışılması yasaktır.
-
Kademe düzlüğü atımlardan sonra bile, makinelerin rahatlıkla ve güvenle manevra yapabilmelerine olanak verecek ve çalışan işçiler için tehlike oluşturmayacak genişlikte olmalıdır.
I. PATLATMA İLE İLGİLİ KURALLAR
Bu ocakta;
Patlayıcı maddelerin naklinde, depolanmasında ve kullanımında "Maden Ve Taş Ocakları İle Açık İşletmelerde Alınacak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tedbirleri Hakkında Tüzük" ile 4/7310, 3/15556 ve 7/7551 Sayılı Nizamname Ve Tüzük Kuralları aynen uygulanmakla birlikte aşağıda bildirilen talimatname kuralları da aynen uygulanır.
Bu kurallar, madende yapılacak tüm açık ocak patlatmalarını kapsar. Patlatma, tüm personelin emniyetinin sağlanacağı bir şekilde yapılmalıdır. Patlatmadan dolayı hiçbir ekipmanın zarar görmemesi için gerekli önlemler alınmalıdır.
Patlatma Zamanları
Patlatma, belirli zamanlarda yapılacaktır. Patlatma zamanlarını değiştirme yetkisi Ocak Sorumlusundadır.
Patlatma zamanlarının değiştirilebileceği durumlar:
a ) Bir elektrikli veya yağmur fırtınasının başlaması.
b ) Patlatma ekibindeki bir ekipmanının bozulmasından doğan gecikmeler.
c ) Patlatma yapılacak bölgede üretim ekipmanlarından birinin bozulmasından doğan gecikmeler.
Patlayıcı Maddelerin Nakli, Depolanması, Kullanımı ve Bozulanların Yokedilmesi Hakkında Talimatmane
Kullanılacak Patlayıcı Maddeler:
Maden ve taş ocaklarıyla tünel yapımında ancak, Bakanlığın izin verdiği türden patlayıcı madde kullanılabilir.
Patlayıcı Maddelerin Teslim Alınması ve Nakli
Bu ocakta;
Patlayıcı maddelerin naklinde, depolanmasında ve kullanımında "Maden Ve Taş Ocakları İle Açık İşletmelerde Alınacak İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tedbirleri Hakkında Tüzük" ile 4/7310, 3/15556 ve 7/7551 Sayılı Nizamname Ve Tüzük Kuralları aynen uygulanmakla birlikte aşağıda bildirilen talimatname kuralları da aynen uygulanır.
Bu kurallar, madende yapılacak tüm açık ocak patlatmalarını kapsar. Patlatma, tüm personelin emniyetinin sağlanacağı bir şekilde yapılmalıdır. Patlatmadan dolayı hiçbir ekipmanın zarar görmemesi için gerekli önlemler alınmalıdır.
Patlatma Zamanları
Patlatma, belirli zamanlarda yapılacaktır. Patlatma zamanlarını değiştirme yetkisi Ocak Sorumlusundadır.
Patlatma zamanlarının değiştirilebileceği durumlar:
a ) Bir elektrikli veya yağmur fırtınasının başlaması.
b ) Patlatma ekibindeki bir ekipmanının bozulmasından doğan gecikmeler.
c ) Patlatma yapılacak bölgede üretim ekipmanlarından birinin bozulmasından doğan gecikmeler.
Patlayıcı Maddelerin Nakli, Depolanması, Kullanımı ve Bozulanların Yokedilmesi Hakkında Talimatmane
Kullanılacak Patlayıcı Maddeler:
Maden ve taş ocaklarıyla tünel yapımında ancak, Bakanlığın izin verdiği türden patlayıcı madde kullanılabilir.
Patlayıcı Maddelerin Teslim Alınması ve Nakli
-
Patlayıcı maddelerin teslim alınması, taşınması, depolanması, dağıtılması, geri alınması vb. işler, bu amaçla eğitilmiş ve Ocak devamlı nezaretçisi tarafından görevlendirilmiş kimseler tarafından, ilgili mevzuat hükümlerine göre yapılır. Ocakta kullanılacak patlayıcı maddeler, güvenlik önlemleri altında yetkili ve sorumlu bir kimse nezaretinde, derhal, patlayıcı madde deposuna taşınır.
-
Patlayıcı maddelerin satıldığı yerden veya depolardan diğer bir yere nakli için Emniyet Makamlarından nakliye teskeresi alınması zorunludur.
-
Nakliye işi, ismen belirli nakliye sorumlusu nezaretinde yapılacaktır.
-
Patlayıcı maddelerin yüklenmesi ve boşaltılmasında çalışan işçiler çivisiz lastik ayakkabı giyecek, çalışma gününde alkollü içki kullanmayacak ve sigara içmeyeceklerdir.
-
Patlayıcı maddelerin yükleme, boşaltma ve nakli gündüz yapılacaktır.
-
Nakliye işinde kullanılacak motorlu araçların kasaları kapalı ve arkadan kilitlenebilir olacak, kasaların yüksekliği taşınacak patlayıcı madde sandık veya varilleri istif yüksekliğinden fazla olacaktır. Üstüaçık araçların üstü branda bezi ile iyice örtülecektir. İçi saçla kaplı kasaların tabanına branda bezi serilecektir.
-
Kasalara yüklenen sandık ve varillerin nakil sırasında zorunlu trafik manevralarından etkilenmemesi için tedbirler alınacaktır.
-
Nakil vasıtalarının ön ve arkasına görünür şekilde; 30x30 cm. ebadında kırmızı flamalar ve 20 cm. boyunda 2,5 cm. kalınlığında harflerle yazılmış "PATLAYICI MADDE" ibaresi olan levhalar konulacaktır.
-
Nakil esnasında; yükleme, boşaltma ve konaklamada vasıta etraf ve civarında ateş yakmak, sigara içmek, alev ve kıvılcım çıkaran maddeler kullanmak yasaktır.
PATLAYICI MADDELERİN DEPOLANMASI VE KORUNMASI:
-
Patlayıcı maddeler, İçişleri Bakanlığı'ndan ruhsat alınmış depodan başka yerde depolanamaz.
-
Deponun özellikleri: Depolar imkânlar ölçüsünde, yerleşim yerlerinden uzak ve tek katlı olarak, patlama olduğunda uzaklara tehlikeli parçalar sıçramayacak malzemeyle ve geniş saçaklı olarak yapılır. Çatılar izin merciinde uygun görülen hafif ve yanmaz malzemeyle örtülür. Depoların zemini, çivi, vida, herhangi bir yarık ve çatlak bulunmayan düzgün sızdırmaz, herhangi bir cismin çarpmasıyla kıvılcım çıkarmaz ve kolay temizlenir biçimde çimento, şap veya mozaikle kaplanır. Depoların duvarları, nem geçirmez bir harçla çatlaksız ve düz olarak sıvanır. Açık renkte badana edilir. Pencereler çatıya yakın yükseklikte ve güneş ışınlarının doğrudan depo içerisine girmesini önleyecek biçimde yapılır. Havalandırma için havalandırma delikleri konulur. Pencerelerde demir parmaklık bulundurulur. Havalandırma amacıyla açıldığı zaman içeriye yabancı cisimlerin girmemesi için pencerelere sağlam pirinç veya galvaniz tel kafes konulur, ayrıca dış kısımlara dışarıya açılır. ve içeriden mandallanabilir sağlam tahta kapaklar yapılır. Dış kapılar, sağlam saç malzemeden yapılır, gizli kilit takılır ve kanatları dışarıya açılır. İç kapılar ahşap olarak yapılır. Yağmur olukları yağmur mevsimlerinde sık sık kontrol edilerek, çalışır durumda bulundurulmaları sağlanır. Su baskınına karşı binanın etrafına kanallar açılır.
-
Yeraltındaki patlayıcı madde depoları, bir patlama halinde, işçilerin çalıştığı yerlere, yollara ve ana havlandırma yoluna zarar vermeyecek ve işçiler için tehlike yaratmayacak uzaklıkta olacaktır. Bu depolara, bakanlıktan izin alınmadan 150 kg. dinamit ve 300 adet kapsülden fazlası konulamaz. Patlayıcı maddeler, depolar arasında orijinal ambalajlarında taşınır ve depolarda orijinal ambalajlarında bulundurulur. 50 kilogramdan az patlayıcı madde bulunan depolara ana yoldan 90 derecelik bir, daha çok patlayıcı madde bulunan depolara 90 derecelik iki dirsek oluşturan bir yolla girilecek; patlayıcı madde, deponun son kısmına konulacaktır. Bir patlama olasılığına karşı, patlayıcı madde depolarının karşısına, dirseklerden en az üç metre derinlikte hız kesici cephe yapılacaktır. Depo çatlak ve göçük yapmayacak, olabildiğince su sızdırmayacak, alt ve üst kattaki çalışmalara zarar vermeyecek ve çalışmalardan zarar görmeyecek bir yerde yapılacaktır. Deponun bulunduğu galerinin ağzından 50 metre ötesine kadar, ahır kurulması, yanıcı ve yangına yol açabilecek maddelerin konulması yasaktır. Yeraltı deposunda, sıcaklık,8 dereceden aşağı ve 30 dereceden yukarı olmayacaktır. Patlayıcı madde dağıtımı, depo çıkışındaki özel bir cepte yapılacak buralarda statik elektrik boşalmasına karşı gereken önlemler alınacaktır. Patlayıcı maddeler, yapım ve ocağa geliş tarihlerine göre dağıtılacak ve kullanılacaktır.
-
Ocak devamlı nezaretçisi tarafından görevlendirilmemiş veya izin verilmemiş kimselerin patlayıcı madde deposuna girmesi yasaktır.
-
Depodan patlayıcı madde alınması ve dağıtılması depo sorumlusu tarafından bizzat yapılacaktır. Depoya, depo sorumlusunun nezareti olmadıkça hiç kimse girmeyecektir.
-
Patlayıcı madde depolarında, bir patlayıcı madde kayıt defteri tutulur. Deftere, patlayıcı maddelerin teslim alınma, dağıtılma ve geri alınmalarına ilişkin bilgilerle birlikte bu işlerle ilgili, sorumlu ve yetkili kişilerin adı ve sicil numarası yazılır. Kayıt defterinin hesap dengesi her gün yapılır ve stoklarla karşılaştırıldıktan sonra, depo sorumlusu, teslim eden ve teslim alan tarafından imzalanır.
-
Patlayıcı maddeler, depolanma ve kullanma yerinden başka yere götürülemez. Ateşleyiciler, patlayıcı madde sandıklarını, nezaretçinin de uygun göreceği güvenilir bir işçiye teslim eder veya ocak içinde bu iş için özel olarak hazırlamış ceplerdeki kilitli sandık veya dolaplara koyarlar. Patlayıcı kaybı veya çalınması teknik nezaretçi ve daimi nezaretçiye derhal haber verilecek; sorumlular hakkında gerekli işlem yapılacaktır.
-
Depo güvenliği için görevli bekçiler, nöbetleri esnasında silahlarını yanlarında bulunduracak, depoyu hiç bir zaman terk etmeyecek, diğer vardiya bekçileri nöbeti devralmadan nöbeti bırakmayacaklardır. Bekçiler nöbetleri esnasında sigara içmeyecek, uyumayacak ve başka bir işle meşgul olmayacaktır.
-
Dinamitlerle kapsüller ayrı ayrı bölmelerde muhafaza edilecektir.
-
Depolarda, patlayıcı madde sandıkları hiç bir surette yere atılmayacak, sürüklenerek çekilmeyecek ve etrafa çarptırılmayacaktır.
-
Depo sorumlusu, patlayıcı madde depo defterine de depoya gelen, kullanım için dağıtılan ve bozulduğu için imha edilen patlayıcı miktarlarını sürekli olarak yazacak ve günlük defter dengesini sağlayacaktır.
-
Depo dâhilindeki yasak olan işleri belirten uyarı levhaları sürekli korunacaktır.
-
Depo çevresindeki güvenlik sütre, tel örgü ve kapılarının bozulan ve eskiyen kısımları derhal onarılacaktır.
-
Depo içinde ve civarında kuru ot, saman, kâğıt, odun, benzin, gaz, mazot, yağ vs. gibi yanıcı ve parlayıcı maddelerin bulunması yasaktır.
-
Depo yangın söndürme araçları kullanıma hazır bulundurulacak olup, yangın söndürme tüplerinin 6 aylık periyodik yaptırılarak kartlarına işlenecektir.
-
Depoya girenlerin, vücutlarındaki statik depo girişindeki bakır levhaya boşaltmaları sağlanacaktır.
-
Depo paratoneri, her yağmur mevsiminden önce muayene edilecek ve tam iletken olmadığı takdirde hemen onarılacaktır.
-
Depodaki patlayıcı madde sandıklarının açılmasında bakır, bronz, alüminyum gibi yumuşak maddelerden yapılmış aletler kullanılacak olup; demir-çelikten yapılmış aletleri kullanmak yasaktır.
-
Depoların aydınlatılmasında açık alevli ve kıvılcım çıkarabilecek seyyar lambaların kullanımı yasaktır.
-
Depoya çivili ayakkabı ile girmek yasak olup; depoya lastik ayakkabı veya terlikle girilecektir.
BARUTÇULARIN UYMASI GEREKEN VE TATBİK ETMESİ
GEREKLİ TEKNİK EMNİYET TEDBİRLERİ
-
Barutçular sahada baretsiz dolaşamazlar ve çalışma esnasında baret çıkartmak yasaktır.
-
Barutçular bölgesinde ve depolarda bulunan yangın söndürme cihazlarını öğreneceklerdir. Bu konuda ateşleme amirleri elemanlarına eğitim yaptıracaklardır.
-
Ateşleme amirleri ve yardımcıları ateşleme cihazlarını ayda en az ayda bir kontrol ettirecek ve sağlamlığını deftere kaydettireceklerdir.
-
Barutçular patlama yapılacak zamanı ve bölgeyi gerekli kontrollerin sağlanabilmesi için devamlı teknik nezaretçiye bildireceklerdir.
-
Barutçular patlamadan sonra sahada kalan kabloları toplayıp istif edeceklerdir.
-
Barutçular amonyum nitrat torbalarını yırtmadan çıkaracaklar ve düzgün şekilde istif edeceklerdir.
-
Ateşçiler 10 kg’ dan fazla patlayıcı veya kapsülü dinamite takılı halde taşıyamayacaklardır.
-
Patlayıcı yüklü vasıtalar “DİKKAT PATLAYICI MADDE” ibaresi yazılı levhalarla diğer vasıtalardan ayrılır. Bu vasıtalara, ateşçi ve müsaade edilen personelden başka şahıslar binemez.
-
Patlayıcı maddeler, ateşleme sahasına geldiğinde ateş tesir sahasında gerekli emniyet tedbirleri alınır. Patlayıcı maddelerin tamamı bir yere istif edilemez. Doldurulacak deliklerin başlarına veya yakınına partiler halinde taksim edilir. Güneş tesirinden mümkün olduğu kadar korunur.
DOLDURMA VE SIKILAMA İLE İLGİLİ EMNİYET
TEDBİRLERİ:
-
Herhangi bir lağım deliği münasip bir şekilde delinmeden ve sıkılanmadan ateşlenemez.
-
Lağım delikleri ancak ateşlenecekleri sırasında doldurulur.
-
Sıkılama için sadece ocak idaresi tarafından temin olunan tertip ve terminler kullanılır.
-
Lağım doldurma ve sıkılama işlemleri ateşleme amirinin kontrollünde yapılır.
-
Kartuşlar ancak şekilleri bozulmadan kullanılır. Lağım deliklerine zorla sokulamaz, sıkılama çubukları madeni herhangi bir kısma sahip olamaz.
-
Kapsül ve fitiller dinamit içerisine ancak ateşleme yapılacağı zaman konur. Fitiller kapsüllere özel penseyle sıkıştırılır.
PATLAYICI MADDELERİN KULLANIMI VE ATEŞLENMESİ:
-
Patlayıcı maddeleri, bu amaçla eğitilmiş, Ocak devamlı nezaretçisi tarafından görevlendirilmiş ve yeterlilik belgesine sahip ateşleyicilerden başkasının alması ve ateşlemesi yasaktır.
-
Ateşleme için özel surette nezaretçi görevlendirildiğinde bu nezaretçiler sorumlu ateşçi ile anlaşmak sureti ile işyerinin emniyetini sağlamakla yükümlüdür.
-
Ateşçiler patlatma yapılacak zamanı ve bölgeyi, gerekli güvenliğin sağlanabilmesi için ocak sorumlusuna bildirecektir. Ocak sorumlusunun bilgisi haricinde patlatmalı kazı yapılmayacak ve patlatma yapılmayacaktır. Karşılıklı çalışma alanlarında ateşleme yapılması durumunda ateşleme yapılmayan çalışma alanında çalışmalar durdurulmadan ve gerekli emniyet tedbirleri alınmadan ateşleme yapılamaz.
-
Kapsüllerle diğer patlayıcı maddeler, aynı kap içinde bir arada bulundurulamaz ve taşınamaz; ancak, ayrı bölmelerde bulundurulmak koşuluyla ateşleyicilerin taşıdıkları sandıklarda bir arada taşınabilirler.
-
Ateşleyiciler, bir tüketim defteri tutmak ve her ateşlemeden sonra kullandıkları patlayıcı maddeleri bu deftere yazmak zorundadırlar. Her vardiya sonunda, ateşleyiciler tarafından bu defterin dengesi sağlanır ve ateşleyici ile lağım atılan yerdeki usta tarafından imzalanır.
-
Kullanılmak üzere dağıtılmış bulunan patlayıcı maddeler, ancak, ateşleyiciler veya Ocak devamlı nezaretçilerince görevlendirilmiş kişiler tarafından, ateşleyici gözetiminde, özel sandıklar içinde taşınır. Sandıklar tahtadan veya bu işe elverişli yalıtkan malzemeden yapılmış olacak; özel kilit düzeni bulunacaktır. Bunların içine başka bir madde konulamaz. Ateşleyici, manyeto ve sandıkların anahtarlarını kendi üzerinde bulundurur. Ateşleyicinin vücudundaki statik elektriğin boşaltılması için gerekli önlemler alınır. Bir kişinin taşıyabileceği patlayıcı madde miktarı 10 kilogramı geçemez. Kapsüle takılı dinamit taşınması yasaktır.
-
Ateşçilerin çalışma esnasında baretsiz çalışması yasaktır.
-
Patlayıcı madde, lağım deliği iyice temizlendikten, gerekli hallerde yastık maddesi yerleştirildikten sonra doldurulur ve sıkılandıktan sonra ateşlenir. Sıkılama maddesinin boyu 40 cm.'ye kadar olan kartuşlar için, 35 cm.dir. Fazla her kartuş için, kartuş boyunun yarısı kadar, sıkılama maddesi eklenir. Patlayıcı maddenin boyu, delik derinliğinin yarısını geçemez. Artan boşluk, sıkılama maddesiyle doldurulur. Nezaretçiler, sıkılama madde ve gereçlerini ateşleme yerinin yakınında bulunduracaklardır. Lağım deliklerinin doldurulması ve sıkılanması, bizzat ateşleyici veya onun gözetim ve sorumluluğu altında bu konuda deneyimli usta tarafından yapılır. Kartuşlar, lağım deliklerine, şekillerinin bozulmamasına özen göstererek zorlanmadan sokulur. Sıkılama, iletken olmayan özel çubuklarla yapılır. Fitiller, kapsüller, özel kapsül pensesiyle sıkıştırılır. Kapsüller, kartuşlara, ateşleme yapılacağı sırada yerleştirilir ve lağım delikleri, ancak, ateşlenecekleri zaman doldurulur.
-
Patlayıcılar, ateşleme sahasına getirildiğinde, ateşleme tesir sahasında gerekli emniyet tedbirleri alınır.
-
Herhangi bir lağım deliği uygun bir şekilde delinmeden ve sıkılanmadan ateşlenemez.
-
Ateşleyici, ateşleme tellerini manyetoya bağlamadan, fitil kullanılmasına izin verilen ocaklarda bunları ateşlemeden önce, lağım atılacak yere gelen bütün yol ağızlarına nöbetçi konulup konulmadığını, işçilerin geçişine kapatılıp kapatılmadığını kontrol eder. Bu işte görevlendirilecek yeterli sayıda işçi bulunamazsa, yol ağızları, uygun bir şekilde kapatılacaktır. Ateşleyici, ateşlemeyi, o civarda bulunanların savrulacak parçalardan korunacak şekilde sığındıklarından emin olduktan "lağım var" diye üç defa bağırıp nöbetçilerden de aynı cevabı aldıktan sonra yapacaktır. Yol ağızlarına konacak nöbetçiler ve engeller, ateşleyici izin vermedikçe kaldırılmayacak ve gidiş gelişe izin verilmeyecektir.
-
Atılan lağımla savrulacak parçalara karşı korunmaya elverişli bulunmayan yerlerde, uygun sığınaklar ve korunma tesisleri yapılır.
-
Kapsül tellerinin uçlarının temizlenmesi, birbirlerine ve ateşleme tellerine bağlanması ve ateşlenmesi işini bizzat ateşleyici yapar. Lağım atılacak yeri en son ateşleyici terk eder. Beşten çok lağımın aynı zamanda ateşlenmesi, seri halinde elektrikle yapılır. Yanıcı ve parlayıcı gazlar bulunan, tozların yanması ve patlaması tehlikesi olan ocaklarda fitille ateşleme yapılamaz.
-
Ateşleme telleri, ateşleme işinde görevli yardımcılar ateşleme sahasından uzaklaştıktan sonra bağlanır.
-
Ateşçiler, ateşleme işini lağım deliklerinden en az 100 m. uzakta güvenli bir yerden yapacaklardır.
-
İş makineleri ve ocak çalışmalarında kullanılan araç-gereç ateşlemeden önce tesir sahası dışına çıkarılır.
-
Emniyetli olmayan kimyasal karışımlar (özellikle potasyum klorat şeker karışımları) patlayıcı olarak kesinlikle kullanılmamalıdır.
-
Ateşleme yapıldıktan sonra dumanlar dağılıncaya kadar ve elektrikli ateşlemede 5 dakika geçmeden ateşleme saha sına girilemez. Lağım atılan yerin yakınına kadar vantüpler ateşlemeden önce taşınır ve toz kalkması için ocak tabanı ve toz kaynağı olabilecek yerler su ile ıslatılacaktır.
-
Ateşçi, patlama yerini kontrol edip çalışmaya başlanmasında bir sakınca olmadığını belirtmeden çalışmaya başlanamaz
-
Patlamamış lağım deliği varsa, ateşçinin sorumluluğu altında patlamamış deliğin 30 cm. yakınında ona paralel bir delik delinir ve bu delik patlatılır. Lağım deliğinin delinmesi esnasında bu işle görevli olmayan elamanlar orada bulunamazlar.
-
Patlamamış lağım ve delikten kalan parçaları ateşçi zararsız hale getiremezse, o yerin etrafı iple çevrilir ve kırmızı ikaz flamalarını dikerek ocak amiri veya vekiline haber verir
-
Delinme, doldurulma, ateşleme ve pasanın kaldırılması sırasında, çalışma alanında, görevliden başkasının bulunması yasaktır.
-
Patlamamış deliklerin kısmen veya tamamen kazılarak veya oyularak temizlenmesi, veya bu delikleri kat edecek şekilde deliklerin delinmesi yasaktır.
-
Geri tepmeyle boşalmış veya patlamaya rağmen kalmış lağım deliklerini, kısmen veya tamamen kazımak, oyarak temizlemek veya daha fazla derinleştirmek yahut yakınlarında bu deliklere rastlayacak biçimde yeni delikler açmak yasaktır.
-
Elektrikli ateşleme araçları, ateşçinin sorumluluğunda en az ayda bir kez muayene edilir ve güvenle işler durumda tutulur. Bu araçlar, yalnız ateşleyiciler tarafından kullanılır ve kapsül telleri, ancak, atım yapılacağı zaman ateşleme kablosuna bağlanır. Doldurulacak lağım sayısı, aracın patlatabileceği kapsül sayısının yarısını geçemez.
-
Ateşleme kablosu olarak, yalnız izole edilmiş elektrik kabloları kullanılır. Ateşleme kablolarının diğer elektrik iletkenleriyle temasını önleyici önlemler alınır. Ateşlemeden önce, bütün bağlantılar gözden geçirilir. İletkenlerin kısa devre yapıp yapmadıkları özel ölçme aygıtları ile denetlenir; bunun manyeto ve pille yapılması yasaktır. İletkenler güvenliği sağlayacak uzunlukta olmalı ve ateşleme aracına, ateşleme yapılacağı zaman bağlanmalıdır.
-
Ateşçiler, yağışlı havalarda kesinlikle patlayıcı madde kullanmayacaklardır.
-
Ateşçiler, patlamadan sonra sahada kalan kabloları toplayıp istiflemelidir.
-
Tellerin birbiriyle ve manyeto ateşleme kablosuyla bağlantısı yapılırken, ateşçiden başka bu konuda eğitim görmüş asgari sayıda işçi bulunur.
-
Patlatılacak yeri, en son ateşçi ve varsa devamlı nezaretçi birlikte terk eder.
-
Bütün lağımlar birbirine seri halde bağlanır ve bu bağlantıların iyi bir şekilde yapılması gerekir.
-
Ateşleme sahasında sigara içmek ve ateş yakmak yasaktır.
-
Yetkili olmayan kişilerin ateşleme sahasına girmeleri yasaktır.
-
Ateşleme başlangıcı ve sona erişi mümkünse sirenle nöbetçilere bildirilmelidir.
-
Fitilli ateşlemelerde, patlama yerinden emniyetle uzaklaşacak zamanı temin edecek şekilde fitil boyları ayarlanmalıdır.
-
Ateşçi, dinamit sandığı taşırken kafese yalnız olarak girmelidir.
-
Ateşleme yapılacak tesir sahasında çalışan bütün personel patlama ile özel olarak görevlendirilmiş nezaretçilerin, ateşçilerin ve nöbetçilerin vereceği işaret ve talimatlara aynen riayet etmeye mecburdur.
-
Patlama patlayıcı madde hesabı yapılarak kullanılabilecek en az patlayıcı madde kullanılmalı, fazla kullanılmamalıdır.
-
Kazı esnasında çıkan iri blokların patlayıcı ile küçültülmesi, kırılması gerektiğinde bloktan parçalandığın da çıkan parçaların hiçbir yere ve kimseye zarar vermemesi gereken açıklıkta patlatılmasına dikkat edilmelidir.
-
Yol,bina,köprü,elektrik,telgraf,telefon,havai hat vb. sabit tesislere 70 m. uzaklık içinde patlayıcı madde kullanmak yasaktır.
-
Kademe düzlüklerinde malzeme yığınları ve artıkları işçilerin tehlike anında kaçarak kurtulmalarını engellemeyecek biçimde düzenlenmelidir.
-
Ateşlemelerden ve donmaları izleyen arazi gevşemesi kar, yağmur vb. doğal olaylardan sonra, yeniden işe başlamalarda yüzleri ve çevresi, bu işe ayrılmış usta işçiler tarafından yukarıdan başlanıp aşağıya doğru sürdürülmek suretiyle, çatlak sökümü yapılarak temizlemelidir.
-
Patlayıcı maddelerin taşınması, muhafazası ve kullanılması gereken emniyet tedbirlerinin alınması suretiyle yapılır.
-
İşyerlerinde kullanılmak üzere patlayıcı maddelerin taşınmaları görevli bir ateşçinin nezareti altında orijinal ambalajları veya hususi surette yapılmış kaplar içinde yapılır. Ateşçiler 10 kg.'dan fazla patlayıcı veya kapsül dinamite takılı halde taşıyamayacaklardır.
-
Patlayıcı yüklü vasıtalar,"DİKKAT PATLAYICI MADDE" ibaresi yazılı levhalarla diğer vasıtalardan ayrılır. Bu vasıtalara ateşçi ve müsaade edilen görevlilerden başka şahıslar binemez. Patlama ile ilgili olmayan malzeme konulmaz.
-
Patlayıcı maddeler, ateşleme yapılacak sahaya getirildiğinde ateş tesir sahasında gerekli emniyet tedbirleri alınır. Patlayıcı maddelerin tamamı bir yere istif edilmez. Doldurulacak deliklerin başlarına veya yakınına partiler halinde taksim edilir. Ve güneş tesirinden mümkün olduğu kadar korunur.
-
Ateşleme tesir sahası etrafına, lüzumu kadar eli flamalı ve düdüklü nöbetçiler(ateşleme tesir sahası dışında olmak üzere)konulur. Nöbetçiler görevleri anlatılıp tekrar ettirilmeden nöbet yerlerine gönderilmez. Ateşçilere verilecek yardımcılara, önceden patlayıcı maddeler ve ateşleme hakkında bilgi verilir. Bilgi verilmeyenler bu işte görevlendirilemezler.
-
İş makineleri, ateşlemeden önce ateşleme tesir sahası dışına çıkarılır ve arkaları ateşleme sahasına çevrilir. Parça savruntuların tehdit edileceği mesafeler dışına çıkarılmayan makinelerin siperinde, altında ve içerisin de kimse bulunamaz.
-
Enerji hattı ve tesisleri ile zarar görebilecek diğer tesisler yakınında ateşleme yapılmadan önce gerekli emniyet tedbirleri alınmak üzere ilgili servisler haberdar edilir. Ateşlemeden sonra enerji hattı ve tesisleri kontrol edilir.
-
Ateşleme telleri, ateşleme işinde görevli yardımcılar ateşleme sahasından uzaklaştırıldıktan sonra ateşçi tarafından bağlanır.
-
Ateşçi lağım deliklerinin şarjını tamamlayıp gerekli teknik kontrollerini yapıp ateşlemeye hazır duruma gelindiğinde durumu Ocak devamlı Nezaretçisine bildirir. Çavuş bu bildirim üzerine yol kavşaklarına yeteri kadar filemalı gözcü yerleştirildikten sonra ateşleme yapılacağını duyurur sireni 5 dakika süre ile çaldırır. Bu süre zarfında ateşleme sahasındaki personelin tehlikeli bölge dışına çıktığına emin olunduktan sonra ateşçi ATEŞLE işaretini verir. Sirenin arızalı olması halinde ateşleme zamanı ve mahallinin tüm ocak personeline duyurulması ve gerekli tedbirlerin noksansız alınması şarttır.
-
Ateşleme, en yakın deliğe 100 metre mesafeden az olmamak üzere tesir sahasının dışında seçilen bir yerden yapılır. Ateşçi son bir defa daha ateşleme sahasını kontrol ettikten sonra ve etrafa konulan nöbetçilerin tamam işaretini aldıktan sonra fasılalı olarak üç defa düdük çalıp ateşlemeyi yapar.
-
Ateşlenen saha ateşçiler tarafından kontrol edilip bütün deliklerin patladığına kanaat getirildikten sonra verilecek müsaade ile ateşleme sahasında faaliyete geçebilir. Müsaade verilmeden ateşleme sahasına kimse giremez.
-
Kontrol da patlamayan delik tespit edilmesi veya patlayıp patlamadığından şüphe edilmesi halinde, ateşçi tarafından tekrar kontrol edilir. Patlamayan delik kalması halinde bütün ilgililer haberdar edilir. Gerekli emniyet tedbirleri alınmadan çalışmaya müsaade edilmez. Alınan emniyet tedbirlerine göre verilen talimatlara aynen riayet edilir.
-
Teknik Amonyum Nitrat mazotla karıştırılmak suretiyle patlayıcı madde haline getirilemez. MKE’nin ürettiği standart tipte standart tipte ANFO kullanılması zorunludur.
-
İnfilaklı fitil ve kapsüllerin hazırlanması, esas patlayıcı maddelere teması, deliklere doldurulması ve ateşlenmesi, ocak devamlı nezaretçinin vereceği özel talimat gereğince yapılır.
-
Yıldırım düşme tehlikesi olduğu durumlarda, elektrikli kapsülle ateşleme yapılacaksa, delikler gerekli önlem alınmadan doldurulmaz. Tehlike deliklerin doldurulması sırasında gelirse doldurma işlemi derhal durdurulmalı patlamanın olağan etki dışına çıkılmalı ve tehlike geçinceye kadar bu alana kimsenin girmemesi için gerekli tedbir alınmalıdır.
-
Patlamada, patlayıcı madde hesabı yapılarak kullanılabilecek en az patlayıcı madde kullanılmalı, fazla kullanılmamalıdır.
-
Potasyum klorat ve şeker karışımı patlayıcıların kullanımı yasaktır.
ATEŞLEMEDEN SONRA ALINACAK EMNİYET TEDBİRLERİ:
-
Lağım atıldıktan sonra dumanlar dağılıncaya kadar barutçu bekleyecektir.
-
Elektrikli ateşlemede 5 dakika kimse giremez.
-
Ateşçinin patlama yerini kontrol edip çalışmaya başlanmasında bir sakınca olmadığı belirtilmeden çalışmaya başlanılamaz.
-
Ocak devamlı nezaretçisi barutçunun yanına giderek patlamanın sonucunu öğrenir; bütün delikler patlamışsa 3 defa kesik kesik siren çalarak çalışmayı başlatır.
-
Nöbetçiler 3 kesik siren sesini duymadan yerinden ayrılamaz.
-
Patlamamış lağım deliği varsa bir deneyimli usta mesuliyeti altında o deliği delen usta tarafından patlamamış deliğin 30 cm. yanına ona paralel bir delik delinir ve bu delik delinir ve bu delik patlatılır. Lağım deliğinin delinmesi esnasında bu işle vazifeli olmayan elemanlar orada bulunamaz.
-
Patlamamış lağım ve delikten kalan parçaları barutçu zararsız hale getirmezse o yerin etrafı iple çevrilir ve kırmızı ikaz flamaları dikilerek ocak amiri veya vekiline haber verilir.
-
Geri tepmiş ve patlamamış lağım deliklerin kısmen veya tamamen kazınarak veya oyularak temizlenmesi veya bu delikleri kat edecek şekilde deliklerin delinmesi yasaktır.
-
Ateşlemelerden ve donmaları izleyen arazi gevşemesi, kar, yağmur, vb. doğal olaylardan sonra, yeniden işe başlamalarda basamak yüzleri ve çevresi, bu işe ayrılmış usta işçiler tarafından yukarıdan başlanıp aşağıya doğru sürdürülmek suretiyle kavlak ve çatlak sökümü yapılarak temizlenmelidir. İşçiler bu kavlak sökümünü yaparken emniyetli bir şekilde kemer ve halatla kendilerini sağlam bir yere bağlanmak zorundadırlar
TEKNİK AMONYUM NİTRAT İLE ÇALIŞMADA ALINACAK
EMNİYET TEDBİRLERİ
-
Amonyum Nitrat yalnız taşınmalı ve ambalajı bozulmamalıdır. Her türlü yanıcı artık maddeleri temizlenmelidir.
-
Yükleme ve boşaltmada torbaların hasar görmemesi için çengel ve buna benzer aletlerin kullanılması yasaktır.
-
Yere dökülmüş amonyum nitrat tozları süpürülerek toplanır, açık bir yerde imha edilir. Bunun için tozların üzerine su dökülerek teşekkül eden çözeltinin bir çukura akıtılması ve üzerinin toprakla örtülmesi gereklidir.
-
Amonyum nitrat ile mazotun karışımı standart olarak MKE tarafından satılmakta olup ocakta bu standart patlayıcıdan kullanılacaktır. Açık olarak alınıp karıştırılmayacaktır.
ELEKTRİKLE ATEŞLEME HAKKINDA UYULMASI GEREKEN
EMNİYET TEDBİRLERİ
-
Elektrikle ateşleme vasıtaları (manyetolar) ateşçi sorumluluğunda ayda bir defa kontrol ettirilerek kayıt tutulacaktır.
-
Kullanılan manyetonun emniyetle ateşleyebileceği sayıdan fazla lağım doldurulamaz.
-
Tellerin birbirleriyle ve bunların ateşleme kablosuyla irtibatı yapılırken ateşçiden başka asgari işçi bulundurulur.
-
Patlayacak yeri en son ateşçi ve varsa ocak daimi nezaretçisi terk eder.
-
Ateşleme kablosu olarak yalnız izoleli kablolar kullanılır.
-
Bütün lağımlar birbirine seri halde bağlanır ve bu bağlantıların iyi bir şekilde yapılması gerekir.
PATLAYICI MADDELERİN BOZULMASI VE BOZULANLARIN
YOK EDİLMESİ
-
Gereğinden fazla patlayıcı madde depolanması ve depoya geldikleri sıra ile kullanılmaması durumlarında patlayıcı maddeler, kapsüller ve fitiller özelliklerini kaybedebilirler. Bu nedenle, patlayıcı madde, kapsül ve Fitillerin bozulup bozulmadıkları devamlı olarak kontrol edilmelidir.
-
Donmuş veya bozulmuş patlayıcı maddeler, ocağa sokulamaz. Yeraltı depolarında bozulanlar derhal dışarı çıkarılır; özel ve güvenli bir yere konur.
-
Patlayıcı maddelerde bir bozulma söz konusu ise aşağıdaki belirtiler gözlenir.
-
Burun mukozasını yakan bir koku hissedilir.
-
Lokumların üzerini saran kağıtlarda sızıntı belirtileri izlenir.
-
Dinamit lokumu üzerine konulan mavi turnusol kâğıdının rengi 15 dakika içerisinde kırmızıya dönüşür.
-
Lokum uçlarında koyu esmer renk çiçeklenme ile yer yer lekeler ve küflenme belirtileri gözlenir.
-
Lokumda sertleşme belirtileri olur.
-
-
Bozuk olan dinamit lokumları, uygun bir yer seçildikten sonra rüzgâr yönünde olmak üzere iki-üç sıra halinde dizilirler. Dinamitler, rüzgâr yönüne ters olan tarafındaki dinamitin ucuna fitil takılarak ateşlenerek yok edilir. Bir defada yok edilecek miktar 25 Kg 'dan fazla olmamalıdır.
-
Bozulan adi fitiller kangal halinde bir çukura doldurulup ateşlenerek yok edilir.
-
Bozulan kapsüller, 30 adetlik gruplar halinde bir çukura yerleştirilerek bir dinamit ile patlatılarak yok edilir.
-
Patlayıcı maddelerin, fitillerin ve kapsüllerin yok edilmesi mutlaka ateşçiler tarafından ve gerekli güvenlik önlemleri alındıktan sonra yapılır.
-
Ocak çalışmalarında yapılacak değişiklikler ve çalışma şartlarında meydana gelecek değişikliklere göre iş bu talimatnamede değişiklikler olacaktır.
KAYA DÜŞMESİ DEĞERLENDİRMESİ VE ALANIN
TEMİZLENMESİ
Bu kurallar çalışılan banketlere, aktif taşıma yollarına kaya düşmesi meydana geldiğinde veya düşme tehlikesi olduğunda kullanılacaktır.
Temel Bilgi
Bu kurallar çalışılan banketlere, aktif taşıma yollarına kaya düşmesi meydana geldiğinde veya düşme tehlikesi olduğunda kullanılacaktır.
Temel Bilgi
-
Aşağıda kaya düşmelerini kontrol eden etkenlerin kısa bir özeti verilmiştir. Bunlar, personelin aşağıdaki maddeleri kullanarak kaya düşmesi olaylarıyla başa çıkmalarına yardımcı olacak gerekli temel bilgilerdir.
-
Genelde tahmin edilemez olmalarına rağmen belli çevresel koşulların değişimiyle meydana gelirler. Bunlar temel olarak yağmur (su), ve patlatmadır (titreşim). Rutubet, sıcaklık değişiklikleri ve ekipman titreşimleri gibi daha hafif etkenler de sebebiyet verebilir.
-
Açık ocaklardaki tecrübeler göstermiştir ki, kaya düşmeleri genelde uzun süren kurak havalar sonrasında yağan kuvvetli yağmurlar esnasında veya müteakiben meydana gelir.
-
Kaya düşme tehlikelerinin kuvveti ocaktaki bölgelere göre değişiklikler gösterir; kaya kütlelerinin, eğimlerin veya alın açılarının doğal özelliklerinin ve zamanın bir işlevidir. Alınlardan kaya düşmesi, bu etkenlerin bir araya gelmesinin sonucudur.
Müdahale Seviyeleri
-
Kaya düşmelerine müdahaleler yukarıda verilen etkenlerin sonuçları olarak ocaktaki değişik bölgelere ve karşılaşılan sorunlara dayanarak değişkenlik gösterebilir.
-
Personelin yaralanması durumunda Acil Durum Planı’na göre müdahale edilir.
-
Ekipmanlarda hasar oluştuğunda Ocaklar Sorumlusuyla birlikte Hammadde ve Ocaklar Müdürü haberdar edilir.
Ocağın Tahliye edilmesi veya Alanın Tecrit Edilmesi
-
İlgili talimatlar, kaya düşmesini takiben veya yüksek yoğunluklu ve kuvvetli yağmurlarda Gözlemcinin kaya düşmesi tehlikesine kanaat getirdiği zaman uygulanır.
-
Bütün personel yüksek duvarların altında veya üstünde durmaktan kaçınmalıdır.
-
Duvarların 30 metre yakınlarındaki yüksek maruz kalma faaliyetleri durdurulur. Bu faaliyetler patlatma deliği açma, blok kesme vb faaliyetleri kapsar.
-
Bütün makinalar duvardan en az 30 metre uzaklığa alınır.
-
Yağmur yağdıktan sonra veya yağarken üzerine kaya düştüğü tespit edilen rampalarda çalışmalar sona erdirilir.
-
Ocağı terk edecek hafif ve ağır araçlar mümkünse rampanın yüksek duvara yakın olan tarafından hareket eder.
-
Ocak içinde emniyetli bölgelerde bulunan araç ve personel, ocağın terk edilmesi esnasında, bilinen bir kaya düşme tehlikesinin yakınından geçmesi gereken durumlarda, bulundukları emniyetli yerlerde kalmalıdır.
-
Önemli miktarda kaya düştüğünde, Ocak Sorumlusuna derhal haber verilir. Düşen bir kaya kütlesinin 200 mm’den büyük veya toplam miktarı 1 tondan fazla olduğu taktirde önemli miktar olarak nitelendirilir.
-
Kaya düşmesinin çevrelediği alan derhal barikatlanarak kapatılır.
-
Düşmeden etkilenen alanın ve mümkünse alan üstünde düşmenin kaynaklandığı noktanın fotoğrafları çekilir.
-
Düşmenin kaynaklandığı noktanın görsel değerlendirmeleri, daha fazla kaya düşmesi ihtimaline veya belirgin dengesizlik işaretleri, (örneğin; gerilimli çatlaklar, devam eden sökülmeler, gevşek kayalar, yapısal bozukluklar), büyük ölçekli kayma ihtimallerine karşı yapılmalıdır.
-
Devam eden kaymaların olmadığı veya daha büyük bir kaymanın kısa bir süre içinde meydana gelmeyeceği durumlarda tehlikeli bölgeye giriş mümkündür ve temizleme faaliyetleri başlatılabilir.
-
Kayalar düşmeye devam ediyorsa veya ani kayma olasılığı tespit edilmişse bölge tecrit edilir ve Ocak Sorumlusuna haber verilir.
-
Kaya düşmesini takiben asgari bir saatlik süre içinde herhangi bir kaya düşmesi tespit edilmezse kaya düşmesi alanının inceleme ve değerlendirmesi yapılabilir. Herhangi bir yeni düşen kayayı çevrelemek gerekiyorsa tecrit alanı genişletilir ve uygun zaman geçtikten sona değerlendirmeler devam ettirilir.
-
İlgili olay dışında başka bir döküntü tespit edilmediyse alana giriş için onay verilmeden önce alanda son bir görsel değerlendirme daha yapılır.
NOTLAR:
-
Her değerlendirme, değerlendirmeyi yapan yetkilinin muhakeme ve tecrübesine dayanır. Bu durumda vurgulanması gereken şudur ki, eğer değerlendirmeyi yapan yetkili alının sağlamlığı veya alınması gereken önlemler konusunda şüpheye düşerse alan tecrit edilmiş biçimde bırakılmalı ve Hammadde ve Ocaklar Sorumlusu’na haber verilmelidir.
-
“Uygun süre” ocak içindeki şartlara ve bölgelere göre değişkenlik gösterir. Alandan, tecrübeye dayalı bilgi toplandıkça olabilecek başka düşmeler için uygun bekleme süresi daha iyi tanımlanabilir. Bu çalışmalar, ocak çalışma prosedüründe yapılacak periyodik düzenlemelerle yansıtılacaktır.
I. MANEVRACI VE MANEVRACILARIN GÖREVLERİ VE
İŞARETLEŞME
Özel kullanım kuralları
İşaretçi: El-kol hareketleri ile İşaretleri veren kişi,
Operatör: İşaretçinin talimatları ile hareket eden kişi
Özel kullanım kuralları
İşaretçi: El-kol hareketleri ile İşaretleri veren kişi,
Operatör: İşaretçinin talimatları ile hareket eden kişi
-
İşaretçi, operatöre manevra talimatlarını vermek için el-kol hareketleri kullanacaktır.
-
İşaretçi, kendisi tehlikeye düşmeyecek şekilde, bulunduğu yerden bütün manevraları görsel olarak izleyebilmelidir.
-
İşaretçinin esas görevi; manevraları yönlendirmek ve manevra alanındaki işçilerin güvenliğini sağlamaktır.
-
Yukarıda, 2.2.'deki şart yerine getirilemiyorsa ek olarak bir veya daha fazla işaretçi konuşlandırılacaktır.
-
Operatör, almış olduğu emirleri güvenlik içerisinde yerine getiremeyeceği durumlarda yürütmekte olduğu manevrayı durdurarak yeni talimat isteyecektir.
Yardımcı unsurlar:
- Operatör, işaretçiyi kolaylıkla fark edebilmelidir.
- İşaretçi, ceket, baret, kolluk veya kol bandı gibi ayırt edici eşyalardan bir veya daha fazlasını giyecek ya da uygun bir işaret aracı taşıyacaktır.
- Ayırt edici eşyalar; parlak renkli, tercihen hepsi aynı renkte ve sadece işaretçilere özel olacaktır.
Genel hususlar
Aşağıda verilen kodlanmış işaretler, belirli sektörlerde aynı manevralar için kullanılacaktır.
- Operatör, işaretçiyi kolaylıkla fark edebilmelidir.
- İşaretçi, ceket, baret, kolluk veya kol bandı gibi ayırt edici eşyalardan bir veya daha fazlasını giyecek ya da uygun bir işaret aracı taşıyacaktır.
- Ayırt edici eşyalar; parlak renkli, tercihen hepsi aynı renkte ve sadece işaretçilere özel olacaktır.
Genel hususlar
Aşağıda verilen kodlanmış işaretler, belirli sektörlerde aynı manevralar için kullanılacaktır.
-
Dekapaj, cevher üretim, toprak döküm, stok, silo sahalarında çalışan iş makinelerinin hareket ve manevraları ile ilgili her türlü işaret ve kumandayı o iş yerinde manevracı ve harmancı olarak görevli şahıslar verir.
-
Manevracı ve harmancılar manevra işlerini, şoför veya operatörü görerek ve anlaşılır şekilde verecekleri işaretlerle yaptırırlar. Makinelerin tesir sahası içine müsaadesiz kimsenin girmesini önlerler.
-
Şoförler, kamyonun dolduğunu, ekskavatör operatörü düdük çalarak bildirmeden vasıtasını hareket ettiremez.
-
Manevracı ve harmancılar amirlerinden müsaade almadan hiçbir surette iş sahalarından ayrılamazlar.
-
Manevracı ve harmancılar, işaretleri aşağıda yazılı şekilde yaparlar;
-
Tek veya iki kolun (avuç içi operatör veya şoföre doğru kollar dik olarak) omuzdan yukarıya kaldırılması ……….. DUR………
-
Tek kolun (avuç içi operatör veya şoföre doğru ol dik olarak) omuzdan yukarıya kaldırıp öne doğru kısa hareke ettirilmesi ……….. GERİ GEL……….
-
Tek kolun (el üzeri operatör veya şoföre doğru ve kol dik olarak omuzdan yukarıya kaldırılıp önden geriye doğru kısa hareket ettirilmesi …….İLERİ GEL……….
-
Sol kol omuz hizasında sola açılması (avuç içi yere doğru) …….SAĞA YANAŞ…….
-
Bir kolun öne veya yana açılıp (avuç içi yukarıya bakar vaziyette) aşağıya doğru hareket ettirilmesi ………KASANI KALDIR………
-
Bir kolun öne veya yana açılıp (avuç içi yere bakar vaziyette) aşağıya doğru kısa hareket ettirilmesi ……….KASANI İNDİR……..
-
II. İŞ MAKİNELERİ KULLANIM, İKMAL, BAKIM ve TAMİR
TALİMATI
-
Makineyi yetkiliden başkaları katiyetle çalıştıramaz.
-
Makineyi çalıştırmadan önce gerekli emniyet tedbirlerini al. Arıza kontrolünü yap. Arıza tespit ettiğinde yetkililere zamanında bildirerek bekle. Bu emniyet kendin ve makinen için mühimdir.
-
Hareketinden öce bütün göstergelerin çalışıp-çalışmadığını kontrol et.
-
Çalışırken kati surette kendini ve makineyi tehlikeye atma.
-
Her arızayı zamanında yetkililere bildir.
-
Makineni kati surette Maden Sahasında bırakma. İşin bitince gerekli emniyet tedbirlerini alarak makineni park yerine bırak.
-
Bütün iş makinelerinin yağlama, bakım, tamir ve ikmal işleri, bakım kataloglarında belirtildiği şekilde veya sorumlu devamlı nezaretçinin vereceği talimata uygun olarak bu işlerle görevli personel tarafından yapılır.
-
Tamir bakım ekipleri, vardiya başında ve tamir esnasında çekiç ve eğe saplarının sağlam, keski başlarının çapaksız olduğunu, anahtar ağızlarının açık veya kırık olmadığını, kriko gibi kaldırma çekme makinelerinin arızasız e yapılacak işe uygun olduğunu, eldiven, pens, tornavida gibi elektrik aletlerinin müdahale edilecek voltaja uygun ve sağlam olduğunu ve diğer akım ve malzemenin de niteliklerini kontrol etmekle yükümlüdür.
-
İş yerinde çalışan personelin koruyu malzemelerini kullanmaları ve emniyet tedbirlerini almaları mecburidir.
-
İş makinelerinin yağlanması, bakım ve kontrolünde şoför veya operatöre haber vermeden, makinenin hareket ve manevrası kepçe ve bıçaklı makinelerin kepçe ve bıçakları yere bırakılmadan veya gerekli emniyet tedbirleri alınmadan şoför veya operatör müsaade vermeden o makineye yaklaşılmaz veya makineye inilip binilmez.
-
Her hangi bir iş makinesinin periyodik bakımı, vardiya aralarında ve hafta tatilinde veya sorumlu mühendisin tayin edeceği zamanlarda görevlendirilen ekip tarafından yapılır. Yağcılar tarafından yapılan normal yağlama işleri ancak inkıtalarda operatörün müsaadesi almak suretiyle yapılır.
-
Her hangi bir iş makinesinin tamir ve bakımı için iki ayrı ekibin (elektrikçi ve makineci gibi) makineye müdahalesi gerektiği hallerde bir birleriyle haberleşmek suretiyle çalışmaları e işlerinin bitimini de bildirmeleri şarttır.
-
Bir iş makinesinin arızalanması halinde o makinenin operatör veya şoförü makineyi durdurur ve durumu en yakın amirine bildirir. Operatör ve şoförlerin kendi başlarına arızayı gidermek için bizzat çalışması yasaktır.
-
Ekskavatör, Buldozer ve Greyder gibi iş makinelerinin kepçeleri, bıçakları ve bunlara benzer ağır ve hareketli parçalar üzerinde veya bunların altında ve yakınında yapılacak çalışmalarda bu parçalar yere veya sağlam takozlar üzerine indirilerek vites boşa alınır ve frenler iyice sıkılmadan başlanmaz.
-
Herhangi bir bakım tamir işinde, işin icabı olarak birden fazla personelin haberleşmesi veya işaretleşmesi gerekiyorsa haberleşme işi, o işte vazifeli ve yetkili bir uzman, ustabaşı, posta başı veya usta tarafından yapılır.
-
Tazyikli hava ile çalışan makinelerin tazyik ölçme manometreleri emniyet sübapları ve irtibatları sık sık kontrol edilir. Hava depoları asgari senede bir defa su tazyiki ile denemeye tabii tutulur. Deneme için verilen suyun tazyiki, depo edilen azami hava tazyikinin bir buçuk katından az olamaz.
-
İş makinelerinin tekerlek gibi dönen veya hareket eden kısımlarını tutan cıvatalar bakımlarda kontrol edilir. Gevşeyenleri sıkıştırılır.
-
Tekerlekli vasıtaların lastiklerindeki hava, tayin edilen miktardan noksan veya fazla olamaz.
III. YÜKLEME ve NAKLİYE TALİMATI
-
Makineleri yetkili operatörler dışında biri kullanamaz.
-
Makineler mekanik kabiliyetleri üzerinde zorlanamaz ve çalıştırılamaz.
-
Operatörler uygun trafik koşulları ve gerekli ikaz haberleşmelerini yapmadan vasıtayı kullanamazlar.
-
Uygun yol zemini takibi ve max. 15 cm’den iri taşlar üzerinde kamyon kullanılmaması, operatörlerce takip ve temin edilir.
-
Nakliye yönergesindeki kuralların tümü, operatörlerce bilinmeli ve uyulmalıdır.
-
Yükleme noktasına gelen kamyonlar uygun mesafede sıra olacaklar ve sıraya mutlaka uyulacaktır.
-
Yükleme noktasındaki trafik akışı Yükleyici operatörün kontrolündedir. Mutlaka uyulacak gerekli ikaz işaretleşmesi yapılmadan manevra yapılmayacaktır.
-
Yanaşma Kalkma manevralarında düdük ve korna işaretleşmesi mutlaka kullanılacak. Haberleşmeden makineler hareket ettirilmeyecektir.
-
Mazot ikmali sonucunda depoda biriken sular alındıktan sonra çalışmaya başlanacaktır.
-
Boş ve dolu hız limitlerine mutlaka uyulacaktır.
-
Taşıyıcıların dolu olarak 15 dereceden büyük eğimlerde kullanılması gerekiyorsa da 10 dereceden büyük eğimlerde mümkün mertebe kullanılmayacaktır.
-
Araç durmadan hiçbir suretle geri vitese takılmayacaktır. Araçların iş bitiminde tahliye tüplerinde biriken sular boşaltılacaktır.
-
Yükleme anında operatör vasıtasını terk edemez.
-
Boşaltmadan sonra damper inmeden hareket edilmeyecektir. Damper açma kapama mandalı kapatıldıktan sonra hareket edilecektir.
-
Operatör ve şoför her türlü duraklaman sonra muhtemel tehlikelere karşı tedbir almakla yükümlüdürler.
-
Operatör ve şoförler gerekli kontrolleri yapmadan hava basınçlı iş makinelerinde sistemin çalışması için gerekli havanın biriktirme tüpünde toplanarak fren sistemini açacak basınca erişmeden makineyi hareket ettirmemekle yükümlüdür.
-
Her türlü iş makineleri tayin edilen yol ve geçitlerin dışında hareket ettirilmeyecektir. Aynı zamanda personel nakli için kullanılmayacaktır.
-
Kamyonların şoför mahalline şoförden başkası binmeyecek, ancak görev ve lüzum anında görevli personel binecektir.
-
Vinç vasıtasıyla yükleme yapılıyorsa bağlantıları çok iyi yapılacak ve yükleme anında vinç yakınında kimse bulunmayacaktır.
IV. ELMASLI TEL KESME UYGULAMASINDA ALINACAK
ÖNLEMLER
-
Kendi etrafında 360 derece dönme kabiliyeti olan ana motorun hep aynı yönde dönerek enerji kablolarını tahrip etmemesi için şasi üzerine dayama konmuştur. Bu nedenle dayama halinde ters yöne döndürülerek ayar yapılmalıdır.
-
Kesme işlemine başlamadan önce, ana tahrik volanı elle döndürülerek elmas telin rahatça hareket edip etmediği kontrol edilmelidir. Takılma ve sıkışma varsa giderilmelidir.
-
Kesme operasyonu sırasında kesilen yüzeye yeterince su akıtılmalı ve kesme ilerledikçe su hortumları da ilerletilmelidir.
-
Kesme başladıktan sonra makinenin yürüyüşü de başlatılmalıdır. Bu esnada telin alt ve üst kolları izlenmelidir. Aşırı gerginlik zorlanmayı ve ilerlemeyi yavaşlatmak gerektiğini; fazla sehim ise ilerlemenin yetersizliğini anlatacaktır. İlerleme hızı ayarlandıktan sonra otomatik hız ayar düğmesine basarak kesim işlemi devam ettirilmelidir.
-
Özellikle sayalama ve koparma işlerinde kopan parçanın elmas teli sıkıştırıp tahrip etmemesi ve herhangi bir kazaya meydan vermemesi için telin boşa çıkmaması gerekir. Yani iki parça tümüyle birbirinden kesilip ayrılmamalıdır.
-
Çalışma esnasında elmas telin karşısında veya yakınında kesinlikle durulmamalıdır.
-
Elmas teli döndüren volanın tümünün kullanılacak şekilde makine, kesim yerine belirli uzaklıkta konulmalıdır. Volan civarında yönlendirici yardımcı makaralar kullanarak, elmas telin volana giriş ve çıkış arasındaki açı sabit ve küçük tutulmalıdır. Bu patinajı da önleyecektir.
-
Kesime başlamadan önce telin iki ucundan tutularak ileri geri hareket ettirilmeli ve telin taşa yatak yapması sağlanmalıdır. Eğer bu hareket yapılamıyorsa telin sıkışması giderilmelidir.
-
Tel dönüş bölümünde frekansı ve dalga uzunluğu gittikçe artan sallanmalar görüldüğünde telin gerildiği ve kopmak üzere olduğu anlaşılacağından makinin yürüyüş hızı düşürülmelidir.
-
Elmas telin ömrü azaldıkça kesim hızı da düşürülmelidir.
-
Arıza, bakım, onarım gibi durumlarda makineye gelen elektrik kesilmeli ve emniyete alınmalıdır.
-
Kesim işlemi kayacın yapısına uygun hızlarda yapılmalı, gereğinden fazla kesim hızında çalışılmamalıdır.
-
Kesilecek olan mermer kütlesinin özelliğine uygun olmayan elmas boncuklar kullanılmamalıdır.
-
Kesme işlemi yüksek hızlarda başlatılmalıdır. İlk 5-10 dakika hafif yükte çalıştırılmamalıdır.
-
Elmaslı tel kesme makinesini e elmaslı teli zorlayacak büyüklükte sürtünme yüzeyleri ve açılarında çalıştırılamaz. 50 m2’den büyük yüzeyler kesilirken sürtünme yüzeyinin en azda tutulması için gerekirse yardımcı makineler kullanılmalıdır.
-
Duraklamalarda elmaslı tel kontrol edilerek delik içerisinde sıkışması önlenmelidir.
-
Çalışma esnasında kesim yönüne göre, tel kopup savrulmasına elmas bocukların fırlamasına karşı koruyucu siperlikler konulmalıdır.
-
Çalışma esnasında elmaslı telin yakınında bulunulamaz.
-
Mermer kütlesine koşulacak telin boyu (TB) TB=2L + H + 15 olarak metre cinsinden hesap edilir. L kesilecek kütlenin uzunluğu, H ise yüksekliğidir. Tel boyu bundan kısa olamaz.
-
Elmaslı tel, bağlantı elemanının tipine uygun bağlantı tekniğiyle bağlanmalıdır. Vida somun tipi bağlantı elemanı kullanıldığında telin bir ucu N= D + L kadar vidalama yönünün tersine kendi etrafında burgu şeklinde bağlanır. D: Bağlantı elemanındaki diş sayısı, L ise kullanılan elmas telin metre cinsinden uzunluğudur. Böylece kesim esnasında bağlantı elemanının vidasının çözülmesi ve telin kendi etrafında dönüşü sağlanarak kesim esnasında elmas boncukların özelliklerinde keskin dönüş noktalarında mermer kütlesi içinde hareketini kolaylaştırıp sıkışmasını önleyecektir. Bakır tüp ve iki ucuna ters dişli vida somun tipi bağlantı elamanı kullanıldığında telin bir ucu, tel uzunluğu metre kadar kendi etrafında çevrilir.
-
Mermer kütlesinin içindeki tel boyu, dışarıda ki tel boyundan uzun olamaz.
-
Kesim işleminden önce çelik tel, elmas boncuklar ve bağlantı elemanları mutlaka kontrol edilmelidir.
-
Operatör kumanda tablosu tel hizasında olmayacak şekilde yerleştirilmelidir. Yatay kesimlerde elmaslı telin yüksekliğinde hiçbir kimse bulunmamalıdır. Operatör kumanda tablosu elmaslı tel seviyesinden daha yüksekte olmalıdır.
-
Elmas boncukların çabuk aşınıp tel kopmasına neden olmaması için boncukların kesim yönü aynı olmalıdır.
-
Makinenin aynadan mesafesi eğer mümkünse en az 3 m. olmalıdır. Raylar mutlaka aynı seviyede olmalıdır. Raylar yatay veya en fazla 3-5 derecelik eğimle öne veya arkaya eğimli olmalıdır.
-
Aşınmış çelik tel kullanılamaz.
V. DELİK DELME (ÜÇLÜ KAMA) UYGULAMASINDA ALINACAK
ÖNLEMLER
-
Mermer üretiminde delik delme için 25-37mm. çaplı matkaplar, Granitlerde ise 18-25mm. çaplı matkaplar kullanılmalıdır.
-
Delik delme esnasında işçiler, kopup fırlayabilecek taşlardan korunmak için baret, gözlük, korumalı ayakkabı vb. gibi iş güvenliğine yönelik alet ve giysi kullanacaktır.
-
Martapikörlerde (Tabanca) yapılan delik delmelerde toz bastırma amacıyla sulu delme yapılacak ve toz toplama torbası bulundurulacaktır.
-
Kompresörün tüm göstergeleri çalışır durumda olacaktır.
-
Basınçlı hava tüplerinde biriken sular temizlenmelidir.
-
Basınçlı hava borularının kelepçeleri sık sık kontrol edilmeli ve bozuk olmamalıdır.
-
Kompresörün emniyet sübabı çalışır durumda olmalıdır.
-
Eski, aşınmış ve çatlak hava boruları kullanılmamalıdır.
-
Delik delme işlemi sehpalı martapikörlerle (tabanca) yapılıyorsa, sehpalar oynamayacak şekilde sağlam kurulmalıdır.
-
Yüksek şevlerde çalışan işçiler emniyet kemeri kullanmalıdırlar.
VI. ÜRETİM YAPILAN BLOĞUN YERİNDEN ÇIKARILMASI
İŞLEMLERİNDE ALINACAK ÖNLEMLER
-
Hidrolik iticilerin kapasitelerinden büyük bloklar kesilmemelidir.
-
Hidrolik iticilerin blok sökümü sırasında konulacakları yerler önceden hazırlanmalı ve iticilerin oturtuldukları zemin sağlam olmalıdır.
-
Hidrolik iticilerin hortumları eski, bakımsız, çatlak veya yırtık olmamalıdır.
-
Hortum bağlantı yerleri sık sık kontrol edilmeli ve bozuk olmamalıdır.
-
Hidrolik iticiler temiz ve bakımlı olmalıdır. Kirli, yağlı veya paslı olmamalıdır.
-
Hidrolik iticilerin periyodik olarak bakımları yapılmalıdır.
-
Yerinden oynatılan bloğun hidrolik iticiden kurtulup tekrar eski pozisyonuna dönmemesi için hidrolik iticinin tabanı tahsis edildiği zemine dik olmalıdır.
-
Yerinden oynatılan blok ile ana kütle arasına iri ve sağlam taş dolgu ve destekler konularak bloğun geri yıkılması önlenmelidir.
-
Blok birincil hidrolik iticilerle hareketlendirildikten sonra daha alt seviyeye konan hidrolik iticilerin tabanları dayandırıldıkları zemine tam olarak ve dik bir şekilde konmalıdır.
-
Yüksek şev üzerinde yapılan çalışmalarda işçiler gerekli güvenlik ekipmanları kullanmak zorundadırlar.
-
Ocağın veya mermerlerin yataklanma eğiminin ve eğer varsa kil ara tabakasının etkisiyle kayacın sürünme direncinin aşılıp bloğun kontrolsüz olarak kayıp düşeceği durumlarda blok önceden tahkim edilmelidir.
-
Blok, iş makineleri ve çelik halatlar vasıtasıyla çekiliyorsa telin yakınında hiç kimse bulunmamalı ve ayrıca blok ağırlığı makine kapasitesinden fazla olmamalıdır.
-
Bloğun devrilme alanı içerisinde hiçbir suretle insan ve iş makinesi bulunmayacaktır.
-
Bloğun devrileceği zemin düzenlenmiş ve toprak, moloz gibi malzemelerle yumuşatılmış olmalıdır.
-
Hidrolik basıncı sağlayan makineler bakımlı ve sağlam olmalıdır.
-
Hidrolik sıvının geçtiği yerlerde ki keçeler eski ve yıpranmış olmamalıdır.
-
Blok devirme işlemlerinde tecrübesiz işçiler çalıştırılmamalıdır.
-
Ocak çalışmalarında yapılacak değişiklikler ve çalışma şartlarında meydana gelecek değişikliklere göre iş bu talimatnamede değişiklikler olacaktır.
VII. PARLAYICI MADDELERLE İLGİLİ EMNİYET
KURALLARI
-
Parlayıcı ve patlayıcı maddeler; kimyasal ticari ürün grupları, LPG, motorin v.b.
-
Parlayıcı sıvıların ısı artışı, depolama veya uygulama aşamalarında önlenir.
-
Parlayıcı sıvılar yeraltı tanklarında, emniyetli bidonlarda veya kapalı sistemlerde muhafaza edilir.
-
Doldurma ve boşaltma işlemlerinde, tutuşma kaynakları giderilir;
-
Elektrik cihazlar parlayıcı ve patlayıcı ortamlarda kullanılmayacak, bu tip cihazlar yerine kıvılcım ve alev çıkartmayan cihazlar tercih edilir.
-
Patlayıcı ve parlayıcı ortamlarda statik elektrik giderilir.
-
Doldurma ve boşaltma esnasında dökülmelerin ve akıntıların önlenebilmesi için yöntemler geliştirilir ve uygulanır.
-
-
Parlayıcı ve patlayıcı kimyasalların yönetiminde (depolanması, kullanılması vb.), kimyasalların kabı üzerinde veya ‘’Malzeme Güvenlik Bilgi Formları’’nda belirtilen emniyet tedbirleri mutlaka alınır.
VIII. ELEKTRİK EMNİYET KURALLARI
-
Elektrik ile ilgili arızalarda, mutlaka teknik bilgisi yeterli bir Elektrik Teknisyeni/Mühendisi’ne haber verilir.
-
Teknik bilgisi yeterli olmayan kişilerin elektrik tesisatı, aydınlatma, şalter ve benzeri cihazların takılması veya değiştirilmesi veya bunların bakımı, onarımı veya arızaları ile uğraşmaları yasaktır. Bahsedilen bu tür tüm elektrik işleri teknik bilgisi yeterli Elektrik Mühendisi/Teknisyeni sorumluluğu altında gerçekleştirilir.
-
Çalışır vaziyetteki elektrik pano ve tabloları üzerine malzeme veya el aletleri konulması yasaktır.
-
Çalışır vaziyetteki elektrik panosu veya tablosu üzerine, yangın anında bile, su dökmek, su sıkmak yasaktır.
-
Çalışma sahası içerisinde bulunabilecek enerji nakil hattı, trafo gibi devamlı olarak elektrik yüklü ve ölüm tehlikesi bulunan yerlere herhangi bir nedenle yaklaşmayı ve yanlışlıkla teması engellemek amacı ile uyarıcı levhalarla birlikte emniyet bandı, tel çit gibi koruyucu tedbirler alınır. Bu tedbirler çalışmalar başlamadan önce planlanır, uygulanır ve çalışma boyunca Birim Sorumlusu tarafından takip edilir.
-
Sorumlu ve teknik bilgisi yeterli kişiler tarafından kontrol edilmemiş topraklama kullanılmaz ve çalışanların yanlışlıkla teması engellenir.
-
Herhangi bir elektrikli cihaz bakımı, onarımı veya montajı sırasında, cihaza gelebilecek tüm elektrik enerjisi kesilir.
-
Kazı yapılacak bölgede, yeraltında elektrik kablosu, enerji nakil hattı gibi elektrik enerjisi ile yüklü hatların bulunması ihtimali olduğunda, kazıya iş makineleri ile devam edilmez, hat bulunana kadar bir Elektrik Teknisyeni/Mühendisi kontrolü altında el ile kontrollü kazı yapılır.
-
Elektrikli el aletlerinde uyulması gerekli kurallar;
-
Elektrikli el aleti kullanılmadan önce mutlaka kablosu, fişi, topraklaması ve çalıştırma butonu kontrol edilir. Kablosu sıyrılmış, ezilmiş, çalıştırma butonu ıslanmış veya fişi bulunmayan cihazlar kullanılmaz ve derhal kullanımdan çekilir. Teknik bilgisi yeterli elektrik teknisyeni veya servisi tarafından arızası giderilemeyen cihazlar hurdaya çıkarılır.
-
Dar ve rutubetli yerlerde küçük gerilimli (42 Volt) el aletleri ile çalışılmaz.
-
Hareketli ve döner kısımları korunmamış elektrikli el aletleri kullanımdan çekilir, koruyucuları takıldıktan sonra çalışılmasına izin verilir.
-
Elektrikli veya kıvılcım çıkarıcı el aletleri ile parlayıcı veya patlayıcı ortamlarda çalışma engellenir.
-
Elektrikli el aletlerinin kabloları su birikintisi gibi ıslak yerlerden geçirilmez, teması engellenir ve geçiş yolları, merdiven, iskele gibi yerlerde çalışma esnasında serilmez.
-
Elektrikli el aletleri kabloları, uzatma kabloları kullanılarak uzatılır. Yeni kablo eklenecek ise bu işlem teknik bilgisi yeterli elektrik teknisyeni kontrolü altında gerçekleştirilir. Bantlı elektrik kablolarının suyla teması kesinlikle yasaktır.
-
-
Dar, rutubetli veya ıslak yerlerde, mümkün olduğunca elektrikli kaynak makinesi ile çalışılmaz. Mümkün olmayan durumlarda aşağıda sıralanan tedbirler, kaynakçının elektrik çarpmasına karşı izole edilebilmesi amacı ile mutlaka alınır;
-
Yalıtkan elektrot pensesi ve elektrot sehpası kullanılır. (İş durduğu zaman pensenin madeni aksama temasının engellenmesi için)
-
Neopren çizme, yıpranmamış yalıtkan uzun kollu eldiven, rüzgarlık veya başlık kaynakçıya giydirilir.
-
Topraklama yapılır.
-
Askı iskele üzerinde çalışılması durumunda; askı sapanlarının yalıtkan malzeme ile kaplanması, sepet içerisinde yalıtkan platform oluşturulması, elektrikli kaynak makinesinin mümkünse sepet içerisinde bulundurulmaması gibi hususlara dikkat edilir.
-
-
Alternatif veya doğru akım ile çalışan çıplak metal kısımlı cihazlar mutlaka topraklanır.
-
Her türlü ‘akım kaçağı’ dikkatle araştırılır ve bu kaçak akımın bir tehlike kaynağı teşkil etmesine izin verilmeden, teknik bilgisi yeterli Elektrik Teknisyeni/Mühendisi kontrolü altında düzeltilir.
-
Bütün kopuk teller, izolesi açılmış nakiller derhal değiştirilir, gevşek bağlantılar sıkıştırılır.
I. GÜVENLİK
VE SAĞLIK İŞARETLERİ VE UYARI LEVHALARI KULLANMA KURALLARI
1) Güvenlik
ve Sağlık İşaretleri Yönetmeliği dikkate alınarak hazırlanan işaretlemeler
belirlenen tehlike, yapılan iş ve görüş açısına göre uygun noktalara
yerleştirilmiştir.
2) Güvenlik
işaretlerinin renk ve çeşidine göre açıklama ve anlamları aşağıdaki
şekildedir ;
Renk
|
Anlamı ve Amacı
|
Tehlikeli hareket veya davranış
|
Kırmızı
|
Yasak
İşareti
|
Tehlikeli hareket veya davranış
|
Kırmızı
|
Tehlike alarmı
|
Dur,
kapat, düzeneği acil durdur, tahliye et
|
Kırmızı
|
Yangınla mücadele ekipmanı
|
Ekipmanların yerinin gösterilmesi ve ne olduğu
|
|
Sigara İçilmez |
Sigara içmek ve açık alev kullanmak yasaktır | |
Yaya giremez | |
Yangın Hortumu | |
Yangın Merdiveni | |
Yangın Söndürme Cihazı | |
Acil Yangın Telefonu | |
İş makinası giremez | |
Dokunma | |
Suyla söndürmek yasaktır | |
İçilmez | |
Yetkisiz kimse giremez | |
Yönler (Yardımcı bilgi işareti) |
Renk
|
Anlamı ve Amacı
|
Tehlikeli hareket veya davranış
|
Sarı
|
Uyarı işareti
|
Dikkatli ol, önlem al, kontrol et
|
Yeşil
|
Acil kaçış, ilk yardım işareti
|
Kapılar, çıkış yerleri ve yolları, ekipman, tesisler
|
Yeşil
|
Tehlike yok
|
Normale dön
|
Parlayıcı madde veya yüksek ısı | |
Patlayıcı madde | |
Zararlı veya tahriş edici madde | |
Toksik (Zehirli) madde | |
Acil çıkış ve kaçış yolu | |
Aşındırıcı madde | |
Radyoaktif madde | |
Düşme tehlikesi | |
Asılı yük | |
Yönler (Yardımcı bilgi işareti) | |
İş makinası | |
Elektrik tehlikesi | |
Engel | |
Tehlike | |
İlk Yardım | |
Sedye | |
Güvenlik duşu | |
Göz duşu | |
Lazer ışını | |
Oksitleyici madde | |
Kuvvetli manyetik alan | |
İyonlayıcı olmayan radyasyon | |
Acil yardım ve ilk yardım telefonu |
Renk
|
Anlamı ve Amacı
|
Tehlikeli hareket veya davranış
|
Mavi
|
Zorunluluk işareti
|
Özel bir davranış ya da eylem Kişisel koruyucu donanım
kullan. Sadece dairevi bir şekil içinde kullanıldığında emniyet
rengi olarak kabul edilir.
|
Flouresan
(turuncu)
|
Özellikle zayıf doğal görüş şartlarında bu renk çok dikkat
çekicidir.
Emniyet işaretleri dışında sarı yerine kullanılabilir.
|
Gözlük kullan | |
Baret giy | |
Yüz siperi kullan | |
Eldiven giy | |
Maske kullan | |
İş ayakkabısı giy | |
Koruyucu elbise giy | |
Yaya yolunu kullan | |
Emniyet kemeri kullan | |
Genel emredici işaret (gerektiğinde başka işaretle birlikte kullanılacaktır) |
Renk | Talimat ve bilgi | Şekil |
Engeller | Engellere çarpma, düşme ya da nesnelerin düşme tehlikesinin bulunduğu yerler |
İŞ BU TALİMATNAMELERİN TÜMÜ VE FENNİ NEZARET
RAPORLARININ TÜMÜ OCAK ÇALIŞANLARININ TÜMÜNE TEBLİĞ EDİLMİŞ DEMEKTİR. OCAK
ÇALIŞANLARININ İŞTEN AYRILMALARI DURUMUNDA YENİ İŞE GİRENLER BU TALİMATLARIN
TÜMÜNDEN SORUMLU OLACAKLARI ŞEKİLDE TEBLİĞ ALMIŞ SAYILIRLAR.
İŞ BU TALİMATNAMELER BİR NÜSHA RUHSAT SAHİBİ VEYA TEMSİLCİSİNDE, BİR NÜSHA DA FENNİ NEZARET DEFTERİNDE OLMAK ÜZERE TANZİM EDİLMİŞ OLUP; RUHSAT SAHİBİ VEYA TEMSİLCİSİNE ..... / ...... / 200.... TARİHİNDE TEBLİĞ EDİLMİŞTİR
İŞ BU TALİMATNAMELER BİR NÜSHA RUHSAT SAHİBİ VEYA TEMSİLCİSİNDE, BİR NÜSHA DA FENNİ NEZARET DEFTERİNDE OLMAK ÜZERE TANZİM EDİLMİŞ OLUP; RUHSAT SAHİBİ VEYA TEMSİLCİSİNE ..... / ...... / 200.... TARİHİNDE TEBLİĞ EDİLMİŞTİR
Fenni Nezaretçi
|
Ocak Nezaretçisi
|
(Maden Mühendisi)
|
(Ocak Sorumlusu)
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder